Hesperian Health Guides
ການປ້ອງກັນການລ່ວງລະເມີດທາງເພດ
ຂໍ້ມູນສຸຂະພາບ > ການຊ່ວຍເຫຼືອເດັກນ້ອຍຫູໜອກ > ບົດທີ 13: ການປ້ອງກັນການລ່ວງລະເມີດທາງເພດເດັກ > ການປ້ອງກັນການລ່ວງລະເມີດທາງເພດ
ເນື້ອໃນ
- ໑ ຊ່ວຍໃຫ້ເດັກເຂົ້າໃຈ ແລະ ສາມາດສື່ສານກ່ຽວກັບການລ່ວງລະເມີດທາງເພດ
- ໒ ຊ່ວຍໃຫ້ເດັກໃສ່ຊື່ ແລະ ອະທິບາຍຜູ້ລ່ວງລະເມີດ
- ໒.໑ ຕັ້ງຊື່ໃຫ້ທຸກໆຄົນເປັນສັນຍະລັກ
- ໒.໒ ບັນດາວິທີ ເພື່ອຊ່ວຍໃຫ້ເດັກເຂົ້າໃຈວ່າ ບາງພາກສ່ວນຂອງຮ່າງກາຍເປັນພາກສ່ວນ ສ່ວນຕົວ (ປິດລັບ)
- ໒.໓ ວິທີຊ່ວຍໃຫ້ລູກຂອງທ່ານຮຽນຮູ້ການຮ້ອງເພື່ອຂໍຄວາມຊ່ວຍເຫຼືອ
- ໒.໔ ວິທີຊ່ວຍໃຫ້ເດັກຮຽນຮູ້ການປະຕິເສດ
- ໒.໕ ວິທີສອນໃຫ້ເດັກເຂົ້າໃຈວ່າເຂົາບໍ່ຈຳເປັນຕ້ອງເຊື່ອຟັງຜູ້ທີ່ໃຫຍ່ກວ່າສະເໝີ
- ໒.໖ ວິທີຊ່ວຍໃຫ້ເດັກຮູ້ຈັກສະຖານທີ່ທີ່ຈະຂໍຄວາມຊ່ວຍເຫຼືອ
ຊ່ວຍໃຫ້ເດັກເຂົ້າໃຈ ແລະ ສາມາດສື່ສານກ່ຽວກັບການລ່ວງລະເມີດທາງເພດ
ເດັກຫູໜວກຮຽນຮູ້ໄດ້ງ່າຍທີ່ສຸດ ຖ້າພວກເຂົາຫາກເຫັນສິ່ງຂອງ, ສັນຍະລັກ, ການເຄື່ອນເໜັງຂອງຮ່າງກາຍ, ການສະແດງອອກທາງສີໜ້າ ໄປພ້ອມໆກັບການໃຊ້ຮູບພາບ, ການສະແດງລະຄອນຕຸກກະຕາ ແລະ ບົດເລື່ອງ ເຊິ່ງແມ່ນວິທີຊ່ວຍໃຫ້ທ່ານສອນລູກທີ່ຫູໜວກ ເພື່ອໃຫ້ຢູ່ຢ່າງປອດໄພຈາກການລ່ວງລະເມີດ ທາງເພດ. ຈົ່ງຊ່ວຍໃຫ້ເດັກເຂົ້າໃຈວ່າ:
- ການສຳຜັດບາງແບບແມ່ນບໍ່ເໝາະສົມ (ການຈັບມືຖາມສະບາຍດີໄດ້, ການກອດ ແມ່ນອາດບໍ່ເປັນຫຍັງ, ແຕ່ການສຳຜັດອະໄວຍະວະເພດ ແລະ ການນຳເອົາອະໄວຍະວະເພດຊາຍໃສ່ໃນປາກຂອງເດັກແມ່ນບໍ່ໄດ້).
- ເດັກຄວນບອກທ່ານຖ້າມີສິ່ງໃດໜຶ່ງທີ່ເຂົາບໍ່ມັກເມື່ອເກີດຂຶ້ນກັບລາວ.
- ເຂົາສາມາດປະຕິເສດບຸກຄົນໃດກໍ່ຕາມທີ່ພະຍາຍາມສຳຜັດເຂົາໂດຍມີລັກສະນະທາງເພດ.
ຄວາມເຂົ້າໃຈ ກ່ຽວກັບ “ຄວາມເປັນສ່ວນຕົວ, ຄວາມລັບ, ຄວາມໄວ້ໃຈ, ຄວາມປອດໄພ” ແລະ ສັນຍະລັກຂອງຄຳສັບເຫຼົ່ານີ້ ອາດຍາກທີ່ຈະອະທິບາຍໃຫ້ເດັກນ້ອຍເຂົ້າໃຈ, ໂດຍສະເພາະຢ່າງຍິ່ງເມື່ອເດັກຫາກຫູໜວກ. ແຕ່ທ່ານຈຳຕ້ອງອະທິບາຍກ່ຽວກັບຄຳສັບເຫຼ່ົານີ້ຫຼາຍເທື່ອຕໍ່ຫຼາຍເທ່ືອ.
ຈົ່ງໃຊ້ສັນຍະລັກຕ່າງໆ. ທ່າທາງ, ຮູບພາບ ແລະ ຄຳສັບ ຈົນທ່ານຮູ້ສຶກໝັ້ນໃຈວ່າ ເດັກເຂົ້າໃຈແລ້ວ. ຈົ່ງສົມມຸດສະຖານະການຕ່າງໆ ຫຼື ໝູນໃຊ້ຕຸກກະຕາ ຫຼື ຮູບພາບ ພະຍາຍາມຫຼາຍໆວິທີ ເພື່ອໃຫ້ເດັກເຂົ້າໃຈແນວຄວາມຄິດເຫຼົ່ານີ້ເທົ່າທີ່ທ່ານຈະເຮັດໄດ້.
ສັນຍະລັກກ່ຽວກັບການລ່ວງລະເມີດເພດ
ເກືອບທັງໝົດຂອງສັນຍະລັກເຫຼົ່ານີ້ນຳໃຊ້ຢູ່ໃນລາວ ແລະ ອາເມລິກາ ແຕ່ຍັງມີຄວາມແຕກຕ່າງຢູ່ບາງຂົງເຂດໃນປະເທດລາວ. ດັ່ງນັ້ນ ເຈົ້າຄວນເຊື່ອຖືສິ່ງທີ່ເຈົ້າຮຽນຈາກອາຈານ ຫຼື ໃນຊຸມຊົນຂອງເຈົ້າ.
 |
 |
 |
 |
| ຮ່າງກາຍ | ສ່ວນຕົວ | ສຳຜັດ | ຄວາມລັບ |
 |
 |
 |
 |
| ຊ່ວຍເຫຼືອ | ເຈັບລະເມີດ | ດີ | ຮ້າຍ |
 |
 |
 |
 |
| ຊ່ອງຄອດ | ອົງຄະຊາດ (ໂຄ້ຍ) | ຮ່ວມເພດ | ຂົ່ມຂືນ |
ຊ່ວຍໃຫ້ເດັກໃສ່ຊື່ ແລະ ອະທິບາຍຜູ້ລ່ວງລະເມີດ
ໃຫ້ເດັກຕັ້ງຊື່ໃຫ້ບຸກຄົນທີ່ພົວພັນໃນຊີວິດຂອງພວກເຂົາ, ເປັນສັນຍະລັກຝຶກຫັດການສັງເກດລາຍລະອຽດຂອງບຸກຄົນ ແລະ ສະຖານທີ່ຕ່າງໆ ພ້ອມທັງສື່ສານສິ່ງເຫຼົ່ານີ້ກັບລູກຂອງທ່ານ.
ສອນໃຫ້ລູກຂອງທ່ານອະທິບາຍຄຳສັບຕ່າງໆ ເຊັ່ນ: ສູງ, ເຕ້ຍ, ຜົມຍາວ, ຕຸ້ຍ, ຈ່ອຍ ແລະ ອື່ນໆ. ເມື່ອເດັກສາມາດພັນລະນາບຸກຄົນ ເຂົາກໍ່ສາມາດພັນລະນາຜູ້ກະທຳຜິດໄດ້.
ຕັ້ງຊື່ໃຫ້ທຸກໆຄົນເປັນສັນຍະລັກ
ລູກສາວຄົນໜຶ່ງຂອງພວກເຮົາຫູໜວກ ອາຍຸໄດ້ 6 ປີ ຖືກຂົ່ມຂືນ. ຕຳຫຼວດບອກໃຫ້ພວກເຮົາຖາມເຂົາວ່າ ແມ່ນໃຜເປັນຜູ້ກະທຳ. ເຂົາບໍ່ສາມາດຕອບຄຳຖາມໄດ້. ເຫດຜົນໜຶ່ງແມ່ນຍ້ອນເຂົາບໍ່ມີສັນຍະລັກສຳລັບຊື່ຂອງບຸກຄົນທຸກໆຄົນ ທີ່ຢູ່ອ້ອມຂ້າງຕົວ. ດຽວນີ້ພວກເຮົາຈຶ່ງກະຕຸ້ນໃຫ້ບັນດາພໍ່ແມ່ຕັ້ງຊື່່ໃຫ້ແກ່ທຸກໆຄົນ ທີ່ເຂົ້າມາພົວພັນກັບຊີວິດຂອງເດັກຫູໜວກ. ເຊິ່ງວິທີນີ້ຈະຊ່ວຍໃຫ້ເດັກສາມາດບອກຊື່ໃຜກໍ່ຕາມທີ່ທຳຮ້າຍເຂົາ ແລະ ນຳເຂົາເຈົ້າເຂົ້າສູ່ຂະບວນການຍຸດຕິທຳ.
| ກິດຈະກຳ |
ນີ້ແມ່ນບັນດາກິດຈະກຳ ເພື່ອຊ່ວຍໃຫ້ລູກຂອງທ່ານຢູ່ຢ່າງປອດໄພຈາກການລ່ວງລະເມີດທາງເພດ
ບັນດາວິທີ ເພື່ອຊ່ວຍໃຫ້ເດັກເຂົ້າໃຈວ່າ ບາງພາກສ່ວນຂອງຮ່າງກາຍເປັນພາກສ່ວນ ສ່ວນຕົວ (ປິດລັບ)
ອະທິບາຍໃຫ້ເດັກເຂົ້າໃຈວ່າຮ່າງກາຍຂອງເຂົາແມ່ນເປັນຂອງເຂົາຄົນດຽວ ແລະ ພາກສ່ວນຂອງຮ່າງກາຍບາງບ່ອນແມ່ນເປັນບ່ອນປິດລັບກວ່າພາກສ່ວນອື່ນ. ອະທິບາຍໃຫ້ເດັກຮູ້ວ່າຜູ້ໃຫຍ່ ຫຼື ເດັກທີ່ໃຫຍ່ກວ່າ ບໍ່ຄວນສຳຜັດອະໄວຍະວະເພດ ຫຼື ພາກສ່ວນປິດລັບຂອງເດັກ ແລະ ເດັກເອງກໍ່ບໍ່ຄວນສຳຜັດພາກ ສ່ວນປິດລັບຂອງຜູ້ໃຫຍ່ເຊັ່ນກັນ ເຖິງແມ່ນວ່າຈະຖືກບອກໃຫ້ເຮັດກໍ່ຕາມ. ຈົ່ງໝູນໃຊ້ຕຸກກະຕາ, ຫຸ່ນເຊີດ ຫຼື ຮູບພາບ ແລະ ສະແດງຄວາມພໍໃຈ ແລະ ບໍ່ພໍໃຈໂດຍຜ່ານການເຄື່ອນເໜັງຂອງຮ່າງກາຍ ແລະ ສີໜ້າ. ພ້ອມນັ້ນກໍ່ອະທິບາຍໃຫ້ລູກຂອງທ່ານເຂົ້າໃຈວ່າ ການເບິ່ງພາກສ່ວນປິດລັບ ຫຼື ຮູບພາບລາມົກແມ່ນເປັນສິ່ງບໍ່ເໝາະສົມ.
ເມື່ອລູກຂອງທ່ານອາຍຸຢູ່ລະຫວ່າງ 3 ເຖິງ 5 ປີ, ໃຫ້ສອນເຂົາກ່ຽວກັບອະໄວຍະວະເພດ ແລະ ພາກ ສ່ວນສ່ວນຕົວຂອງຮ່າງກາຍອື່ນໆ ແລະ ຄວາມແຕກຕ່າງລະຫວ່າງຮ່າງກາຍຂອງເດັກຍິງ ແລະ ເດັກຊາຍ. ສິ່ງເຫຼົ່ານີ້ແມ່ນແນວຄິດທີ່ຍາກທີ່ຈະສອນໃຫ້ເດັກເຂົ້າໃຈ, ສະນັ້ນ ຈົ່ງໝູນໃຊ້ຮູບການຕ່າງໆເພື່ອຊ່ວຍໃຫ້ເດັກເຂົ້າໃຈ. ການສອນອາດເກີດຂຶ້ນຢ່າງເປັນທຳມະຊາດ. ຍົກຕົວຢ່າງ ໃນໄລຍະທີ່ລູກຂອງທ່ານ ກຳລັງຖ່າຍເຄື່ອງ. ທ່ານຍັງສາມາດນຳໃຊ້ ຫຼື ປະດິດຕຸກກະຕາເພື່ອຊ່ວຍໃນການສອນກ່ຽວກັບພາກສ່ວນຂອງຮ່າງກາຍ.
ວິທີຊ່ວຍໃຫ້ລູກຂອງທ່ານຮຽນຮູ້ການຮ້ອງເພື່ອຂໍຄວາມຊ່ວຍເຫຼືອ
ເດັກຫູໜວກຫຼາຍຄົນບໍ່ມັກນຳໃຊ້ສຽງຂອງພວກເຂົາ. ຍ້ອນວ່າ ເມື່ອພວກເຂົາເວົ້າຄົນອື່ນມັກຫົວໃສ່ ພວກເຂົາ ແລະ ບອກວ່າ ສຽງຂອງພວກເຂົາມັນຕະຫຼົກ ຫຼື ໜ້າຢາກຫົວ.
ບອກໃຫ້ເດັກຮ້ອງກໍ່ໄດ້ ເມື່ອມີຄົນອື່ນມາກໍ່ກວນເຂົາ ຫຼື ເມື່ອຕ້ອງການຄວາມຊ່ວຍເຫຼືອ.
ສອນໃຫ້ເດັກຮ້ອງວ່າ “ບໍ່, ບໍ່!” ຫຼື “ຊ່ວຍແດ່”, ຫຼື ກະທືບພື້ນ ຖ້າຫາກມີຜູ້ໃຫຍ່ ຫຼື ເດັກທີ່ໃຫຍ່ກວ່າ ພະຍາຍາມຈະທຳຮ້າຍເຂົາ. ບອກໃຫ້ເດັກຮ້ອງ, ກັດ ແລະ ພະຍາຍາມໜີ. ໝູນໃຊ້ຕຸກກະຕາ ຫຼື ບົດລະຄອນ ເພື່ອສະແດງໃຫ້ເດັກເຂົ້າໃຈຄວາມໝາຍຂອງທ່ານ.
ວິທີຊ່ວຍໃຫ້ເດັກຮຽນຮູ້ການປະຕິເສດ
ມີຫຼາຍໆຄັ້ງທີ່ເດັກຫູໜວກບໍ່ເຂົ້າໃຈເຫດຜົນວ່າຍ້ອນຫຍັງ ພວກເຂົາຕ້ອງກະທຳສິ່ງນັ້ນສິ່ງນີ້ ຫຼື ຍ້ອນຫຍັງສິ່ງເຫຼ່່່ົ່ານັ້ນຈຶ່ງເກີດກັບພວກເຂົາ. ເດັກຫູໜວກຕ້ອງການເຮັດໃຫ້ຄົນອື່ນພໍໃຈ ແລະ ຈຶ່ງຮຽນຮູ້ທີ່ຈະເຊື່ອຟັງໂດຍປາສະຈາກການຖາມຄຳຖາມໃດໆ. ສິ່ງນີ້ອາດກາຍເປັນບັນຫາ ຖ້າມີໃຜຜູ້ໜຶ່ງບອກໃຫ້ພວກເຂົາເຮັດໃນສິ່ງທີ່ບໍ່ຖືກຕ້ອງ.
ຊ່ວຍໃຫ້ເດັກຝຶກຊ້ອມການເວົ້າວ່າ “ບໍ່” ທຳອິດ.
ລອງສ້າງສະຖານະການທີ່ເດັກຕ້ອງໄດ້ເວົ້າວ່າ “ບໍ່”.
ບອກໃຫ້ລູກຂອງທ່ານໃຫ້ ບອກທ່ານ ຫຼື ຜູ້ໃຫຍ່ຄົນອື່ນ ທັນທີ ຖ້າມີໃຜບອກໃຫ້ເຂົາ ເຄີຍກະທຳໃນສິ່ງທີ່ເຂົາຮູ້ສຶກ ອຶດອັດ.
ວິທີສອນໃຫ້ເດັກເຂົ້າໃຈວ່າເຂົາບໍ່ຈຳເປັນຕ້ອງເຊື່ອຟັງຜູ້ທີ່ໃຫຍ່ກວ່າສະເໝີ
ເມື່ອເດັກຮຽນຮູ້ການເວົ້າ “ບໍ່” ທ່ານສາມາດສົມມຸດສະຖານນະການທີ່ເດັກບໍ່ຈຳເປັນຕ້ອງເຊື່ອຟັງຜູ້ໃຫຍ່.
ວິທີຊ່ວຍໃຫ້ເດັກຮູ້ຈັກສະຖານທີ່ທີ່ຈະຂໍຄວາມຊ່ວຍເຫຼືອ
ບຸກຄົນໃດທີ່ລູກຂອງທ່ານສາມາດໄປຫາໄດ້? ເດັກຄວນມີບຸກຄົນຢ່າງໜ້ອຍ 3 ຄົນທີ່ເຂົາສາມາດໄປຫາເມື່ອມີບັນຫາເກີດຂຶ້ນ. ເຊິ່ງອາດຈະແມ່ນ ພໍ່ ຫຼື ແມ່, ເອື້ອຍ ຫຼື ອ້າຍ, ປ້າ, ເພື່ອນບ້ານ ຫຼື ຄົນອື່ນໆ ທີ່ທ່ານ ເຊ່ືອໃຈ ນອກຈາກຄົນພາຍໃນຄອບຄົວ ຫຼື ແມ່ຂອງໝູ່ຂອງເດັກ.
ເດັກຄວນຮັບຮູ້ວ່າຖ້າຜູ້ໃດຜູ້ໜຶ່ງບໍ່ຢູ່ ຫຼື ບໍ່ໃຫ້ຄວາມໃສ່ໃຈແກ່ເດັກ. ພວກເຂົາຄວນໄປຫາຄົນອື່ນ. ບອກໃຫ້ບຸກຄົນທີ່ທ່ານສອນໃຫ້ເດັກໄປຂໍຄວາມຊ່ວຍເຫຼືອ ຮູ້ນຳຖ້າຈຳເປັນ. ຝຶກແອບໃຫ້ເດັກຮູ້ວ່າຄວນໄປຫາບຸກຄົນໃດ ສຳລັບຄວາມຊ່ວຍເຫຼືອທີ່ແຕກຕ່າງກັນ.