Hesperian Health Guides
ແມ່ນໃຜຕ້ອງການຮັບວັກແຊ້ງ ແລະເມື່ອໃດ?
ຂໍ້ມູນສຸຂະພາບ > ປຶ້ມຢູ່ໄກແພດສະບັບປັບປຸງໃໝ່ > ວັກແຊ້ງປ້ອງກັນພະຍາດຕ່າງໆ > ແມ່ນໃຜຕ້ອງການຮັບວັກແຊ້ງ ແລະເມື່ອໃດ?
- ເກືອບໝົດທຸກຄົນແມ່ນໄດ້ຮັບວັກແຊ້ງບາງຊະນິດ - ແອນ້ອຍ, ເດັກນ້ອຍ, ແລະຜູ້ໃຫ່ຍ. ເດັກໃຫ່ຍແດ່ ຫຼືຜູ້ໃຫ່ຍຜູ້ທີ່ບໍ່ໄດ້ຮັບວັກແຊ້ງແຕ່ຕອນຍັງເດັກອາດຈະໄດ້ຮັບພາຍຫຼັງ.
- ວັກແຊ້ງບາງຊະນິດມີຜົນປະໂຫຍດພຽງແຕ່ຄົງເຂດໃດໜຶ່ງເທົ່ານັ້ນ ແລະມັນຈະຖືກໃຫ້ກັບຜູ້ຄົນທີ່ອາໃສ ຫຼືມາຢ້ຽມຢາມບ່ອນນັ້ນເທົ່ານັ້ນ.
- ວັກແຊ້ງບາງຊະນິດບໍ່ໄດ້ຈຳເປັນສຳລັບໝົດທຸກຄົນ ແຕ່ວ່າມັນຖືກແນະນຳໃຫ້ກຸ່ມຄົນໃດໜຶ່ງໃຊ້ ເຊັ່ນ ແມ່ຍິງຖືພາ, ພະນັກງານສາທາລະນະສຸກ ຫຼືຜູ້ເຖົ້າ.
- ຕາມປົກກະຕິແລ້ວທຸກໆຄົນຈະໄດ້ຮັບວັກແຊ້ງເມື່ອມີພະຍາດໃໝ່ໆເກີດຂຶ້ນຄົງເຂດໃດໜຶ່ງ.
ເນື້ອໃນ
ສັກຢາວັກເເຊ້ງເປັນປົກກະຕິປ້ອງກັນແອນ້ອຍ ແລະ ເດັກນ້ອຍ
ພະນັກງານສາທາລະນະສຸກໃຫ້ກວດເບິ່ງເດັກນ້ອຍ ຫຼາຍໆຄັ້ງໃນຊ່ວງປີທໍາອິດຂອງເດັກນີ້ກໍ່ໄລຍະທຳອິດຂອງການໃຫ້ ຢາວັກແຊ້ງຫຼາຍທີ່ສຸດ. ຢາຊະນິດໃດແດ່ ແລະໃນເວລາທີ່ແຕ່ລະຄົນໄດ້ຮັບຈະຂຶ້ນຢູ່ກັບຄໍາແນະນໍາດ້ານສຸຂະພາບໃນປະ ເທດຂອງທ່ານ.
ເພື່ອໃຫ້ແອນ້ອຍ ແລະ ເດັກນ້ອຍມີສຸຂະພາບດີ, ການສັກຢາວັກແຊ້ງແມ່ນມີຄວາມສໍາຄັນຫຼາຍ ແຕ່ວ່າສະພາບການ ດໍາລົງຊີວິດແມ່ນສາມາດປ້ອງກັນພະຍາດເຊັ່ນກັນ. ນ້ໍາດື່ມທີ່ປອດໄພ, ສຸຂາພິບານ, ການລ້ຽງລູກດ້ວຍນົມແມ່ຢ່າງໝ້ອຍ 6 ເດືອນທໍາອິດ, ແລະໂພຊະນາການດີຈະປ້ອງກັນພະຍາດຫຼາຍຢ່າງ. (ເບິ່ງບົດ ນ້ໍາ ແລະ ສຸຂາພິບານ: ຫຼັກການທີ່ຢູ່ອາໃສດີ ແລະ ອາຫານເພື່ອສຸຂະພາບ.
ສັກຢາວັກແຊ້ງ ແລະ ຢາວັກແຊ້ງຊໍ້າຄືນເພື່ອກະຕຸ້ນ ແມ່ນສັກໃຫ້ກັບຜູ້ໃຫຍ່ໃນເວລາທີ່ຈໍາເປັນຕ້ອງສັກຢາວັກແຊ້ງອີກເທື່ອ ນອກຈາກທີ່ໄດ້ຮັບແລ້ວໃນໄວເດັກເພື່ອເຮັດໃຫ້ປ້ອງກັນຢູ່ດົນໆ ຫຼື ຍ້ອນວ່າພວກເຂົາບໍ່ໄດ້ ຮັບການສັກຢາປ້ອງກັນ ຄົບທຸກຊະນິດໃນຕອນຍັງພວກເຂົາຍັງນ້ອຍ.
ພະນັກງານສາທາລະນະສຸກໃນແຕ່ລະປະເທດແນະນໍາໃຫ້ກໍານົດເວລາສັກຢາປ້ອງກັນແອນ້ອຍ ແລະ ເດັກນ້ອຍ. ມັນສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າການສັກຢາປ້ອງກັນໃດໜຶ່ງແມ່ນ ໄດ້ຮັບພ້ອມກັນ ແລະ ຂຶ້ນກັບຊ່ວງອາຍຸໃດ. ເມື່ອບໍ່ ສາມາດສັກຢາວັກແຊ້ງ ສອງຢ່າງພ້ອມກັນໄດ້, ເປັນຍ້ອນວ່າມັນບໍ່ໄດ້ຮັບຜົນດີ ເມື່ອຢາຖືກນໍາໄປສັກໃສ່ ໃນຮ່າງກາຍໃນເວລາດຽວກັນ.
ຢາວັກແຊ້ງ ແລະ HIV
ໂດຍທົ່ວໄປແລ້ວແອນ້ອຍ ແລະ ຜູ້ໃຫຍ່ທີ່ມີເຊື້ອ HIV ຕ້ອງສັກຢາປ້ອງກັນຄືກັນກັບຜູ້ອື່ນ. ເດັກ ຫຼື ຜູ້ໃຫຍ່ ທີ່ມີເຊື້ອ HIV ໃນບາງກໍລະນີອາດຈໍາເປັນຕ້ອງໃຊ້ຢາເພີ່ມເຕີມເຊັ່ນດຽວກັນກັບຢາວັກແຊ້ງຂອງໝາກແດງໃຫ່ຍ (measles).
ສໍາລັບຢາວັກແຊ້ງບາງຊະນິດ (BCG, MMR, OPV), ໃຫ້ແນ່ໃຈວ່າສຸຂະພາບມີສະພາບຄົງທີ່ ແລະ ໄດ້ຮັບ ການປິ່ນປົວດ້ວຍຢາຕ້ານເຊື້ອ HIV ກ່ອນການສັກຢາວັກແຊ້ງ. ການປິ່ນປົວ HIV ເຮັດໃຫ້ລະບົບພູມຄຸ້ມກັນ ຂອງຮ່າງກາຍແຂງແຮງຂຶ້ນ ແລະເຮັດໃຫ້ການສັກຢາປ້ອງກັນນີ້ເຮັດວຽກໄດ້ດີຂຶ້ນ.
ສໍາລັບວັກແຊ້ງ BCG, ຖ້າວ່າແມ່ມີເຊື້ອ HIV ມັນຈະປອດໄພທີ່ສັກໃຫ້ເດັກຕອນເກີດເລີຍ. ຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ຖ້າເດັກໃຫຍ່ ແລະ ມີເຊື້ອ HIV, ໄດ້ປິ່ນປົວເຊື້ອ HIV ກ່ອນ.
ຢາວັກແຊ້ງ ແລະ ການຖືພາ
ຢາວັກແຊ້ງປ້ອງກັນສຸຂະພາບແມ່ ແລະ ການພັດທະນາການເດັກນໍາ. ນອກຈາກນັ້ນ, ແມ່ຍິງຖືພາສົ່ງຜ່ານສິ່ງ ທີ່ເປັນສານຕ້ານເຊື້ອໄວຣັດສ໌ໃຫ້ລູກໃນທ້ອງຂອງລາວທີ່ຈະຊ່ວຍປົກປ້ອງເດັກຫຼັງຈາກເກີດ. ເດັກເກີດໃໝ່ ແມ່ນອາດນ້ອຍເກີນໄປສໍາລັບຢາວັກແຊ້ງບາງຊະນິດທີ່ຈະຊັກໃນອາທິດ ຫຼືເດືອນທໍາອິດຂອງພວກເຂົາ.
ແບ່ງປັນຂໍ້ມູນນີ້ກັບພໍ່ແມ່ຂອງເດັກຍິງ ແລະ ແມ່ຍິງທີ່ກໍາລັງຖືພາ:
- ການສັກຢາວັກແຊ້ງບໍ່ມີຜົນຕໍ່ເດັກຍິງ ຫຼືຄວາມສາມາດຂອງແມ່ຍິງທີ່ຈະຖືພາ.
- ຢາວັກແຊ້ງສ່ວນຫຼາຍແມ່ນ ມີຄວາມປອດໄພໃນເວລາຖືພາ.
- ເມື່ອເດັກຍິງໄດ້ຮັບການສັກຢາວັກແຊ້ງຄົບຖ້ວນໃນຕອນເປັນເດັກນ້ອຍ, ຄວາມຈຳເປັນຈະໃຫ້ຢາ ວັກແຊ້ງໜ້ອຍລົງໃນເວລາຖືພາ. ວັກແຊ້ງປ້ອງກັນໄຂ້ໝາກແດງນ້ອຍ (German measles -ຫັດເຍຍລະມັນ) ເປັນຕົວຢ່າງທີ່ດີຂອງຢາວັກແຊ້ງທີ່ຊ່ວຍໃຫ້ເດັກນ້ອຍ ຫຼື ແມ່ຍິງໄວໝຸ່ມກ່ອນການ ຖືພາເພາະວ່າໄຂ້ໝາກແດງນ້ອຍໃນແມ່ມານເປັນອັນຕະລາຍສໍາລັບເດັກ.
- ທຸກໆຄົນຕ້ອງການສັກຢາວັກແຊ້ງປ້ອງກັນບາດທະຍັກຊໍ້າເມື່ອຫຼາຍປີຜ່ານໄປ, ເຖິງວ່າຈະເປັນຢາສັກເທື່ອ ດຽວ ຫຼືເປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງຢາວັກແຊ້ງປະສົມ. ຖ້າວ່າແມ່ຍິງບໍ່ໄດ້ສັກຢາປ້ອງກັນບາດທະຍັກຊ່ວງເວລາ ມໍ່ໆນັ້ນ, ລາວຕ້ອງໄດ້ຮັບຢານັ້ນໃນເວລາຖືພາ. ຢາວັກແຊ້ງປ້ອງກັນການຕິດເຊື້ອບາດທະຍັກທີ່ເປັນ ອັນຕະລາຍໃນເດັກເກີດໃໝ່ທີ່ເກີດຈາກເຄື່ອງມືທີ່ບໍ່ມີການອະເຊື້ອທີ່ໃຊ້ໃນເວລາເກີດລູກ.
- ໃນປະເທດຂອງທ່ານ, ພະນັກງານສາທາລະນະສຸກສາມາດແນະນໍາໃຫ້ສັກຢາວັກແຊ້ງໃນເວລາຖືພາ, ເຊັ່ນວ່າວັກແຊ້ງປ້ອງກັນພະຍາດໄອໄກ່ ຫຼືໄຂ້ຫວັດ.
ວັກແຊ້ງບາງຊະນິດແມ່ນຫ້າມບໍ່ໃຫ້ໃຊ້ໃນເວລາຖືພາເຊັ່ນວັກແຊ້ງ BCG ຫຼື ໝາກແດງນ້ອຍ (German measles -ຫັດເຍຍລະມັນ). ທຳອິດຖາມແມ່ຍິງທຸກຄັ້ງກ່ອນຈະສັກຢາປ້ອງກັນຖ້າວ່າລາວອາດຈະຖືພາຢູ່.
ບັນທຶກການສັກຢາວັກແຊ້ງ
ຖາມຫາ ແລະ ຂໍເອົາບັດບັນທຶກການສັກຢາວັກແຊ້ງ ຫຼືເອກະສານທີ່ສະແດງຊື່ ແລະວັນທີຂອງການສັກຢາວັກແຊ້ງ. ເດັກນ້ອຍມັກຈະຕ້ອງການບັນທຶກເຫຼົ່ານີ້ເພື່ອລົງທະບຽນເຂົ້າໂຮງຮຽນ ແລະຜູ້ໃຫຍ່ຕ້ອງການເພື່ອປະກອບເອກະ ສານໃນການເຮັດວຽກ, ການເດີນທາງ ແລະສະແດງພະນັກງານສາທາລະນະສຸກຮູ້ວ່າມີວັກແຊ້ງຊະນິດໃດທີ່ໄດ້ຮັບແລ້ວ ແລະວັກແຊ້ງຊະນິດໃດທີ່ພວກເຂົາຍັງຕ້ອງການ. ຖ້າພວກເຂົາບໍ່ມີບັດຢູ່ຄລີນິກຂອງທ່ານ, ໃຫ້ທ່ານບັນທຶກດ້ວຍຕົວທ່ານເອງ ແລະໃຫ້ຄົນທີ່ຈະຖືກສັກຢາວັກແຊ້ງປະກອບຂໍ້ມູນ ແລະລົງລາຍເຊັນ.