Hesperian Health Guides
ການໝູນໃຊ້ກຸ່ມສັນຍະລັກ
ຂໍ້ມູນສຸຂະພາບ > ການຊ່ວຍເຫຼືອເດັກນ້ອຍຫູໜອກ > ບົດທີ 8: ການຮຽນຮູ້ວິທີນຳໃຊ້ພາສາມື > ການໝູນໃຊ້ກຸ່ມສັນຍະລັກ
ເນື້ອໃນ
ວິທີກະຕຸ້ນໃຫ້ເດັກໝູນໃຊ້ສັນຍະລັກຕ່າງໆເຂົ້າກັນ
ເມື່ອເດັກໃຊ້ສັນຍະລັກດ່ຽວ, ຈົ່ງກະຕຸ້ນໃຫ້ຂະຫຍາຍຄວາມໝາຍສິ່ງທີ່ເຂົາເວົ້າເຖິງ ເຊິ່ງທ່ານກໍ່ສາມາດ:
- ຂະຫຍາຍສັນຍະລັກດັ່ງກ່າວ ດ້ວຍຕົວຂອງ ທ່ານກ່ອນ ແລ້ວຈິ່ງກະຕຸ້ນໃຫ້ເດັກ ຮຽນແບບນຳ ທ່ານ.
- ຖາມຄຳຖາມ ແລະ ກະຕຸ້ນໃຫ້ເດັກຕອບ.
- ຖາມສິ່ງທີ່ເດັກກຳລັງເຮັດຢູ່.
 |
| ກຳລັງເຮັດ |
 |
| ຫຍັງ |
 ເຈົ້າກຳລັງເຮັດ ຫຍັງ, ຄຳ?
ເຮືອນ |
 ໂອ໊ ຊິເອົາຫຍັງມາ ສ້າງມັນ?
ໄມ້ ແລະ ໃບ ໄມ້ກຳລັງ. |
ນີ້ແມ່ນວິທີອື່ນໆອີກ ເພື່ອກະຕຸກຊຸກຍູ້ໃຫ້ເດັກໝູນໃຊ້ກຸ່ມສັນຍະລັກ
- ບອກໃຫ້ເດັກຖ່າຍທອດຂ້ໍຄວາມ ໂດຍ ໃຊ້ຄຳສັບສິ່ງງ່າຍດາຍ.
- ພ້ອມນັ້ນກໍ່ເລົ່າເລື່ອງໃຫ້ເດັກຟັງ. ເມື່ອເດັກ ເຫັນທ່ານເລົ່າເລື່ອງຫຼາຍເທື່ອ, ລາວອາດສາ ມາດໃຊ້ສັນຍະລັກ ຈາກຕອນໃດຕອນໜຶ່ງ ຂອງ ບົດເລື່ອງ ດ້ວຍຕົວຂອງເຂົາເອງ.
 ເອົາ! ຕອນນີ້ ເຈົ້າເປັນ ແມ່ຈັກບຶດໜ່ຶງເດີ້. |
 ແມ່ນຫຍັງທີ່ແມ່ ຕ້ອງເຮັດ?
ແມ່ນແຕ່ງກິນ. |
- ກະຕຸ້ນໃຫ້ເດັກໄດ້ສະແດງ ໃນຫຼາຍໆບົດບາດ.
ໝູນໃຊ້ຄຳຖາມເພື່ອກະຕຸ້ນໃຫ້ເດັກໄດ້ຄົ້ນຄິດ
ການຖາມຄຳຖາມ ແມ່ນວິທີໜຶ່ງທີ່ດີໃນການເຮັດໃຫ້ການສື່ສານກັນ ມີຄວາມຕໍ່ເນື່ອງ. ຄຳຖາມຍັງຊ່ວຍກະຕຸ້ນໃຫ້ເດັກນ້ອຍຫູໜວກ ໄດ້ຄົ້ນຄິດນຳອີກ.
 |
| ຈົ່ງ |
 |
| ເລືອກເອົາ |
 |
| ກ້ອນຫີນ |
- ມອບວຽກໃດໜຶ່ງໃຫ້ເດັກ ເພື່ອໃຫ້ເຂົາໄດ້ຄົ້ນຄິດຫາວິທີທາງໃໝ່ໆ. ຈາກ ນັ້ນກໍ່ກະຕຸ້ນໃຫ້ເຂົາສື່ສານກ່ຽວກັບສິ່ງທີ່ກຳລັງເຮັດຢູ່.
 |
| ຫຍັງ |
 |
| ພວກເຮົາ |
 |
| ເຮັດ |
- ເມື່ອເດັກພົບກັບບັນຫາ, ຖາມເຂົາວ່າ ຈະແກ້ໄຂບັນຫາໄດ້ແນວໃດ.
- ເມື່ອສັງເກດເຫັນເດັກຫູໜວກ ກຳລັງສະແດງຄວາມຮູ້ສຶກ ແນວໃດແນວໜຶ່ງ, ຈົ່ງຖາມວ່າ ເຂົາກຳລັງຮູ້ສຶກແນວໃດ.
ຖ້າເຂົາມີບັນຫາໃນການຕອບ, ທຳອິດແມ່ນໃຫ້ຄິດເບິ່ງວ່າ ເຂົາຮູ້ຈັກບັນດາສັນຍະລັກທີ່ຈະໃຊ້ໃນການຕອບຄຳຖາມດ່ັງກ່າວ ຫຼື ບໍ່. ຖ້າບໍ່ ກໍ່ຈົ່ງຊ່ວຍໃຫ້ເຂົາຮຽນສັນຍະລັກດ່ັງກ່າວ
ຄຳຖາມທີ່ມີລັກສະນະຖາມວ່າ “ຍ້ອນຫຍັງ, ເປັນຫຍັງ” ແມ່ນຂ້ອນຂ້າງສັບສົນສຳລັບເດັກ ນ້ອຍທີ່ຈະຕອບ. ເພາະວ່າ ຄຳຕອບຂອງຄຳຖາມລັກສະນະນີ້ມັນຕ້ອງກວມລວມ ເອົາບັນດາສິ່ງຂອງ, ພຶດຕິກຳ ແລະ ຄວາມຮູ້ສຶກຢູ່ນຳ ເຊິ່ງສິ່ງເຫຼົ່ານີ້ແມ່ນມີຄວາມສຳຄັນສຳລັບ ພັດທະນາການຂອງເດັກໃນດ້ານທັກສະໃນການຄົ້ນຄິດ. ເດັກຕ້ອງໄດ້ຮັບການຝຶກແອບຫຼາຍເທື່ອ ເພື່ອຕອບຄຳຖາມເຫຼົ່ານີ້, ສະນັ້ນ ຈົ່ງສືບຕໍ່ໝູນໃຊ້ຄຳຖາມທີ່ມີລັກສະນະແບບນີ້. ຖ້າເດັກຍັງຄົງມີບັນຫາໃນການຕອບຄຳຖາມລັກສະນະນີ້ ຈົ່ງໃຫ້ທາງເລືອກແກ່ເດັກ.
ວິທີຊ່ວຍໃຫ້ເດັກປະຕິບັດຕາມຄຳຂໍຮ້ອງແບບ 2 ຂັ້ນ
ເມື່ອເດັກຮູ້ຈັກສັນຍະລັກຕ່າງໆຫຼາຍຂຶ້ນ ສະແດງວ່າເຂົາສາມາດເລີ່ມນຳທັນຄຳຂໍຮ້ອງ ທີ່ຍາກຂຶ້ນ. ທ່ານສາມາດເລີ່ມຈາກການຂະຫຍາຍຄຳຂໍຮ້ອງແບບງ່າຍໆ ທີ່ເດັກຮູ້ຈັກແລ້ວ. ໂດຍປ່ຽນໃຫ້ຄຳຂໍຮ້ອງດັ່ງກ່າວມີ 2 ຂັ້ນ (ເທື່ອ).
 |
|
ລ້າງມື |
 |
| ກິນ |
ທຳອິດໃຫ້ສ້າງຄຳຂໍຮ້ອງທີ່ລູກຂອງທ່ານສາມາດເບິ່ງເຫັນໄດ້.
ຈາກນັ້ນ ຈິ່ງຄ່ອຍໆເຮັດໃຫ້ ຄຳຂໍຮ້ອງດັ່ງກ່າວຍາກຂຶ້ນ.
ຊ່ວຍໃຫ້ເດັກຮູ້ສັງເກດວ່າ ສັນຍະລັກຖືກສ້າງຂຶ້ນໂດຍອີງໃສ່ຄວາມໝາຍຂອງມັນ
ຄົນຫູໜວກຕື່ມຄວາມໝາຍໃຫ້ສັນຍະລັກໂດຍເຮັດ ໃຫ້ມັນໃຫຍ່ຂຶ້ນ ຫຼື ນ້ອຍລົງ, ເຮັດໃຫ້ສັນຍະລັກໄວຂຶ້ນ ຫຼື ຊ້າລົງ ຫຼື ໂດຍການປ່ຽນແປງສີໜ້າ.
ຊ່ວຍໃຫ້ເດັກເອົາໃຈໃສ່ວິທີຕ່າງໆໃນການໃຊ້ສັນຍະ ລັກ ເພື່ອໃຫ້ເດັກເຂົ້າໃຈຄວາມໝາຍຂອງຂ້ໍຄວາມທີ່ ສົ່ງມາໄດ້ດີຂຶ້ນ.
| ຖ້າຢາກເວົ້າວ່າສິ່ງໃດສິ່ງ ໜຶ່ງມັນບໍ່ດີໃຫ້ເຮັດສັນຍະ ລັກແບບນີ້. |  |
ຖ້າຢາກເວົ້າວ່າມັນບໍ່ດີຫຼາຍ ແທ້ໆ ກໍ່ໃຫ້ເຮັດສັນຍະລັກຄື ເກົ່າ ແຕ່ໃຫ້ໃຫຍ່ຂຶ້ນ ແລະ ໄວຂຶ້ນກວ່າເກົ່າ. |  |
| ບໍ່ດີ | ບໍ່ດີຫຼາຍ |
ການເລ່ົາເລ່ືອງ ແມ່ນວິທີທີ່ມ່ວນຊື່ນທີ່ສຸດ ສຳລັບການສອນພາສາມື ໃຫ້ແກ່ເດັກ. ຈົ່ງພະຍາຍາມໃຊ້ພາສາມືຫຼາຍໆແບບ ເມື່ອຫຼິ້ນເປັນຕົວລະຄອນທີ່ແຕກຕ່າງກັນ. ພ້ອມກັນນັ້ນ ກໍ່ຈົ່ງສະແດງຄວາມຮູ້ສຶກລົງໃນນ້ໍາສຽງ ແລະ ເທິງສີໜ້າ (ເຊັ່ນ: ອາລົມມ່ວນຊື່ນ ຫຼື ຄວາມໂສກເສົ້າ) ເພື່ອສະແດງຄວາມຮູ້ສຶກຂອງບັນດາຕົວລະຄອນເຫຼົ່ານັ້ນ.
 |
|
ຂອງຂ້ອຍ |
 |
| ຕັ່ງ |
| ສັນຍະລັກຂອງ “ພໍ່ໝີ” |
 |
|
ຂອງຂ້ອຍ |
 |
| ຕັ່ງ |
| ສັນຍະລັກຂອງ “ລູກໝີ” |
ການໃຊ້ສັນຍະລັກ ສຳລັບຕົວລະຄອນຫຼາຍໆຕົວ ຈະຊ່ວຍໃຫ້ເດັກ ໃຫ້ມີຄວາມສົນໃຈແກ່ບົດເລື່ອງດັ່ງກ່າວ. ມັນຍັງຊ່ວຍໃຫ້ເດັກສາມາດ ເຫັນການສະແດງອອກ ທາງດ້ານຄວາມຮູ້ສຶກ, ສີໜ້າ ແລະ ວິທີທີ່ແຕກ ຕ່າງໃນການນຳໃຊ້ສັນຍະລັກໃນພາສາມື.