Hesperian Health Guides

ວິທີ​ຈັດການ​ກັບ​ພຶດຕິກຳ​ຂອງເດັກ

ຢູ່ໃນພາກນີ້:

ການ​ຫູໜວກ​ບໍ່ໄດ້​ເປັນ​ຕົ້ນເຫດ​ໃຫ້ເກີດ​ພຶດຕິກຳ​ທີ່​ບໍ່ດີ. ເຖິງ​ແມ່ນວ່າ​ເບິ່ງ​ຄືວ່າ​ມັນເປັນ ຕົ້ນເຫດ​ກໍ່ຕາມ. ເດັກ​ທີ່ມີ​ບັນຫາ​ໃນການ​ໄດ້ຍິນ​ສື່ສານ​ໂດຍຜ່ານ​ພຶດຕິກຳ​ຂອງຕົນ​ເປັນຫຼັກ​ເຊິ່ງກໍ່​ເໝືອນກັບ​ເດັກ​ທີ່​ໄດ້ຍິນ​ປົກກະຕິ​ຜູ້ທີ່​ທັກສະ​ທາງການ​ສື່ສານ​ຍັງ​ບໍ່ທັນ​ໄດ້ຮັບ​ການ​ພັດທະນາ​ເທື່ອ.

ຜູ້ເປັນ​ພໍ່ ແລະ ແມ່​ຄວນ​ເອົາໃຈໃສ່​ຕໍ່​ພຶດຕິກຳ​ຂອງເດັກ​ຫູໜວກ ຫຼື ເດັກ​ທີ່ມີ​ບັນຫາ​ໃນການ​ໄດ້ຍິນ ມັນໃຊ້​ຄວາມ​ອົດທົນ​ພໍສົມຄວນ​ໃນການ​ທຳຄວາມ​ເຂົ້າໃຈ​ຕໍ່ສິ່ງ​ທີ່ເດັກ​ກຳລັງ​ສື່ສານ​ອອກມາ​ຜ່ານ​ພຶດຕິກຳ​ຂອງລາວ ແລະ ກໍ່ໃຊ້​ຄວາມ​ອົດທົນ​ເຊັ່ນກັນ ເພື່ອ​ໃຫ້ທ່ານ​ສື່ສານ​ສິ່ງ​ທີ່ທ່ານ​ຄາດຫວັງ​ໃຫ້ເດັກ​ປະພຶດ.

ຮຽນຮູ້​ເພື່ອ​ຈື່ຈຳ​ສັນຍານ​ທີ່ເຕືອນ​ວ່າ ພຶດຕິກຳ​ທີ່ເປັນ​ບັນຫາ​ກຳລັງ​ຈະເກີດ​ຂຶ້ນ.


A woman speaking to an unhappy boy; another woman stands near by thinking.
ພວກເຮົາ​ຕ້ອງໄດ້ ກັບເຮືອນ​ດຽວນີ້ ແລ້ວ, ມີນາ.
ເບິ່ງ​ມີນາ​ຄື​ຕົກໃຈ ແລະ ກໍ່ບໍ່​ມີຄວາມ ສຸກ. ລາວ​ອາດຈະ ຮ້ອງໂວຍວາຍ ແລະ ກໍ່ໄຫ້​ຈັກໜ່ອຍນີ້.
ຖ້າ​ມີນາ ສາມາດ​ໄດ້ຍິນ, ລາວ​ອາດ ຈະ​ໄດ້ຍິນ​ສິ່ງທີ່​ແມ່ ແລະ ແມ່ຕູ້ ຂອງເຂົາ​ລົມກັນ ແລະ ຮູ້ວ່າ​ພວກ ເຂົາ​ກຳລັງ​ຈະອອກ​ໄປ​ໄວໆນີ້.
ເຊິ່ງ​ຖ້າເຂົາ​ຮູ້​ລາວ​ອາດຈະ​ກຽມ ພ້ອມ​ສຳລັບ​ສິ່ງທີ່​ຈະ​ເກີດຂຶ້ນ​ຕໍ່ໄປ ໄດ້ດີ​ກວ່າ.

ຍ້ອນວ່າ ມີນາ​ບໍ່​ສາມາດ​ໄດ້ຍິນດີ, ລາວຈິ່ງ​ຕົກໃຈ​ເມື່ອ​ແມ່ຕູ້​ຂອງລາວ​ຊວນລາວ​ກັບເຮືອນ. ເໝືອນກັບ​ມີນາ, ເດັກ​ຫູໜວກ​ຄົນອື່ນ​ກໍ່​ປະ ສົບ​ພົບພ້ໍ​ກັບ​ເຫດການ​ທີ່ບໍ່​ຄາດຝັນ​ຢູ່ຕະຫຼອດ​ເວລາ.

ໃນໄລຍະ​ອາຍຸ​ຍັງນ້ອຍ​ເດັກ​ທີ່​ສາມາດ​ໄດ້ຍິນ​ຮຽນຮູ້​ພຶດຕິກຳ​ທີ່ດີ​ຢ່າງ​ງ່າຍດາຍ​ກວ່າເດັກ​ຜູ້ຊຶ່ງ​ບໍ່​ສາ ມາດ​ໄດ້ຍິນ. ເດັກນ້ອຍ​ອາດ​ໃຊ້ເວລາ​ດົນ​ໃນການ​ປະຕິເສດ ສິ່ງທີ່​ພໍ່​ແມ່​ຕ້ອງການ​ໃຫ້ເຮັດ​ພຶດຕິກຳ​ດັ່ງກ່າວ​ແມ່ນ​ສ້າງຄວາມ​ຫຍຸ້ງຍາກ​ໃຫ້ແກ່​ຄອບຄົວ​ຂອງເດັກ. ແຕ່ກໍ່​ເປັນເລື່ອງ​ປົກກະຕິ ແລະ ທຳມະດາ​ທີ່ຈະ​ເຮັດ​ບໍ່ສົນໃຈ​ເມື່ອເດັກ​ຮຽນຮູ້​ການ​ຄວບຄຸມ​ຕົນເອງ​ໄດ້ດີ​ຂຶ້ນ​ແລ້ວ.

An unhappy girl rubs her eyes and cries.
ຮືຮືຮື...!

ມັນເປັນ​ເລື່ອງ​ທີ່ຍາກ​ຂຶ້ນຕື່ມ​ສຳລັບ​ເດັກ​ທີ່ ບໍ່​ສາມາດ​ໄດ້ຍິນ ໃນການ​ຮຽນຮູ້​ການ​ຄວບຄຸມ​ຕົນເອງ. ເມື່ອ​ພວກເຮົາ​ບໍ່​ສາມາດ​ສື່ສານ​ກັບເດັກ​ຫູໜວກ​ໄດ້, ເດັກນ້ອຍ​ກໍ່ຈະ​ຮູ້ສຶກ​ສິ້ນຫວັງ, ໂສກເສົ້າ ຫຼື ໃຈຮ້າຍ. ພວກເຂົາ​ບໍ່​ເຂົ້າໃຈ​ວ່າ ເປັນຫຍັງ​ຕ້ອງເຮັດ​ສິ່ງນັ້ນ​ສິ່ງນີ້ ຫຼື ແມ່ນຫຍັງ​ທີ່​ກຳລັງ​ເກີດຂຶ້ນ​ຢູ່​ອ້ອມຂ້າງ​ພວກເຂົາ.

ພະຍາຍາມ​ປ້ອງກັນ​ບັນຫາ​ຕັ້ງແຕ່ຕົ້ນ

ເມື່ອລູກ​ຂອງທ່ານ​ປະພຶດຕົວ​ບໍ່ດີ, ທ່ານຈົ່ງ​ຖາມ​ຕົວເອງ​ວ່າ “ລູກ​ຂອງຂ້ອຍ​ກຳລັງ​ຈະບອກ​ຫຍັງຂ້ອຍ?” “ເຂົາ​ຕ້ອງການ​ຫຍັງ?” ບໍ່ຄວນລືມ​ວ່າ​ພຶດຕິກຳ​ຂອງລູກ​ທ່ານ​ແມ່ນ​ວິທີ​ໜຶ່ງ​ທີ່ເຂົາ​ໃຊ້​ເພື່ອ​ສື່ສານ​ກັບທ່ານ. ເນື່ອງຈາກ​ວ່າ​ເດັກ​ບໍ່ສາມາດ​ສື່ສານ​ໂດຍຜ່ານ​ຄຳສັບ ແລະ ສັນຍະລັກ, ເຂົາ​ຈິ່ງບອກ​ບາງສິ່ງ​ບາງຢ່າງ​ກັບທ່ານ ໂດຍຜ່ານ​ພຶດຕິກຳ​ຂອງເຂົາ.

ທ່ານ​ອາດ​ສາມາດ​ຫຼີກລ່ຽງ​ພຶດຕິກຳ​ທີ່​ເປັນບັນຫາ​ໄດ້​ຖ້າທ່ານ​ເຂົ້າໃຈ​ສາເຫດ​ຂອງມັນ ລູກ​ຂອງທ່ານ​ອາດຈະ.

HCWD Ch10 Page 126-1.png
  • ຮຽກຮ້ອງ​ຄວາມສົນໃຈ, ເຂົາອາດ​ຮຽນຮູ້​ວ່າ ຖ້າ​ຢາກໄດ້​ຮັບ​ຄວາມສົນໃຈ​ຕ້ອງ​ປະພຶດຕົນ​ແບບ​ບໍ່ດີ.
  • ຮູ້ສຶກ​ເມື່ອຍ, ຫິວເຂົ້າ ຫຼື ຢ້ານກົວ​ບາງສິ່ງ​ບາງຢ່າງ.
  • ບໍ່ເຂົ້າໃຈ​ສິ່ງທີ່​ທ່ານ​ຕ້ອງການ ຫຼື ລາວ​ອາດ​ຕ້ອງການ​ຢາກໄດ້​ສິ່ງໃດ​ສິ່ງໜຶ່ງ ແຕ່ບໍ່​ສາມາດ​ສື່ ສານ​ໃຫ້ທ່ານ​ເຂົ້າໃຈ​ໄດ້.
  • ຖືກ​ຮຽນແບບ ຫຼື ປະຕິບັດ​ແບບ​ບໍ່ດີ​ຈາກເດັກ​ຄົນອື່ນ ຫຼື ຜູ້ໃຫຍ່​ຄົນອື່ນ.
  • ກຳລັງ​ລອກແບບ​ພຶດຕິກຳ​ຂອງເດັກ​ຄົນອື່ນ.
  • ບໍ່ສາມາດ​ເຮັດສິ່ງ​ທີ່ທ່ານ​ຄາດຫວັງ​ໄດ້ ຫຼື ອາດຈະ​ກຳລັງ​ຕໍ່ຕ້ານ​ກົດລະບຽບ​ທີ່ທ່ານ​ວາງໄວ້​ ຫຼື ກຳລັງ​ສະແດງ​ໃຫ້ທ່ານ​ຮູ້ວ່າ ເຂົາ​ບໍ່ຕ້ອງການ​ເຮັດ​ຕາມສິ່ງ​ທີ່ທ່ານ​ຕ້ອງການ.


ທ່ານ​ອາດ​ເຂົ້າໃຈ​ວ່າ ເປັນຫຍັງ​ລູກຈິ່ງ​ໂສກເສົ້າ, ມັນຈະມີ​ໄລຍະ​ເວລາ​ໃດໜຶ່ງ​ທີ່ເດັກ​ຈະ​ໂສກເສົ້າ​ຫງ່ວມເຫງົາ ເຖິງ​ແມ່ນວ່າ​ທ່ານ​ໄດ້ເຮັດ​ທຸກສິ່ງ​ທຸກຢ່າງ​ແລ້ວ​ກໍ່ຕາມ. ແຕ່ຖ້າ​ຫາກທ່ານ​ເຂົ້າໃຈ​ວ່າ ພຶດຕິກຳ​ຂອງເດັກ​ແມ່ນ​ວິທີ​ທີ່ລາວ​ໃຊ້ເພື່ອ​ສື່ສານ​ກັບທ່ານ, ທ່ານ​ກໍ່ຈະ​ສາມາດ​ຕອບສະໜອງ​ຄວາມຕ້ອງການ​ຂອງເດັກ​ໄດ້ ​ກ່ອນທີ່ມັນ​ຈະກາຍເປັນ​ບັນຫາ.

ວິທີ​ສ້າງ​ກົດລະບຽບ

A man scolding his daughter, who looks confused and cries.
???
ປານີ ບໍ່​ເຂົ້າໃຈ​ວ່າ​ພໍ່​ຂອງ ເຂົາ​ກຳລັງ​ບອກຫຍັງ.

ເຖິງວ່າ​ລູກ​ຂອງທ່ານ​ຈະບໍ່​ຂີ້ດື້, ແຕ່ກໍ່​ອາດມີ​ບາງ​ໂອກາດ​ທີ່ທ່ານ​ຕ້ອງບອກ​ລູກວ່າ “ຢ່າເຮັດ, ບໍ່” ແລະ ຕັ້ງ​ກົດລະບຽບ​ເພື່ອ​ຄວບຄຸມ​ພຶດຕິກຳ​ຂອງເດັກ. ນີ້​ກໍ່ເພື່ອ​ເຮັດໃຫ້​ເດັກ​ຢູ່ໃນ​ຄວາມ​ປອດໄພ​ ຫຼື​ ຍ້ອນເດັກ​ປະພຶດ​ຕົວ​ບໍ່ເໝາະສົມ​ ຫຼື ເດັກ​ຕ້ອງການ​ຢາກເຮັດ​ສິ່ງໃດ​ສິ່ງໜຶ່ງ ແຕ່ທ່ານ​ບໍ່​ອະນຸຍາດ. ໄລຍະ​ອາຍຸ​ຂອງເດັກ​ທີ່​ແຕກຕ່າງ ກໍ່ຕ້ອງ​ມີ​ກົດລະບຽບ​ທີ່​ແຕກຕ່າງ​ກັນ​ໄປນຳ. ກົດລະບຽບ​ທີ່ທ່ານ​ຕັ້ງໃຈ​ຈະປ່ຽນແປງ​ເມື່ອເດັກ​ໃຫຍ່ຂຶ້ນ ຫຼື ຮູ້ຈັກ​ໂລກ​ອ້ອມຂ້າງ​ໄດ້​ຫຼາຍຂຶ້ນ.

ເນື່ອງຈາກ​ວ່າ​ເດັກ​ບໍ່​ສາມາດ​ໄດ້ຍິນດີ ສະນັ້ນ ບາງເທື່ອ​ເຂົາ​ຈິ່ງບໍ່​ເຂົ້າໃຈ​ໃນສິ່ງ​ທີ່ທ່ານ​ຕ້ອງການ​ເມື່ອທ່ານ​ບອກວ່າ “ຢາ” ຫຼື ບອກເດັກ​ໃຫ້ເຮັດ​ຕາມສິ່ງ​ທີ່ທ່ານ​ຕ້ອງການ, ທ່ານ​ອາດຍັງ​ບໍ່ທັນ​ມີ​ທັກສະ​ໃນການ​ສື່ ສານ​ທີ່​ພຽງພໍ ເພື່ອ​ເຮັດໃຫ້​ເດັກນ້ອຍ​ເຂົ້າໃຈ. ດັ່ງນັ້ນ ທ່ານ​ອາດ​ກຳລັງ​ຄິດວ່າ ລູກ​ຂອງທ່ານ​ກຳລັງ​ເມີນເສີຍ​ບໍ່ສົນໃຈ​ຕໍ່ທ່ານ ຫຼື ປະຕິບັດ​ບໍ່ເໝາະສົມ ທັ້ງໆ​ທີ່​ໃນ​ຄວາມຈິງ​ແລ້ວ ເຂົາ​ບໍ່ເຂົ້າໃຈ​ສິ່ງ​ທີ່ທ່ານ​ຕ້ອງການ ຫຼື ບໍ່ຕ້ອງການ​ໃຫ້ເຂົາ​ເຮັດ.

ເມື່ອທ່ານ​ຕ້ອງການ​ຈຳກັດ ພຶດຕິກຳ​ຂອງເດັກ ຫຼື ປ່ຽນແປງ​ສິ່ງທີ່​ເດັກ​ກຳລັງ​ກະທຳ​ຢູ່:

  1. ບອກ​ເຂົາກ່ອນ. ໝາຍຄວາມ​ວ່າ​ກ່ອນທ່ານ​ຈະ​ບອກເດັກ ວ່າ “ບໍ່” ໃຫ້ຄິດ​ຢ່າງ​ຖີ່ຖ້ວນ​ເສຍກ່ອນ ເມື່ອ​ຈະເວົ້າ​ວ່າ “ບໍ່” ໃຫ້ ທ່ານ​ຄິດ​ໃຫ້​ໝັ້ນໃຈ. ຖ້າເດັກ​ສາມາດ​ເຮັດໃຫ້​ທ່ານ​ປ່ຽນໃຈ​ໄດ້ ດ້ວຍ​ພຶດຕິກຳ​ທີ່​ບໍ່ດີ​ຂອງເດັກ ເຂົາ​ຈະ​ຮຽນຮູ້​ວ່າ ການເຮັດ​ພຶດ ຕິກຳ​ດັ່ງກ່າວ ຊ່ວຍ​ໃຫ້​ໄດ້ສິ່ງ​ທີ່ເຂົາ​ປາຖະໜາ.
    A man speaking to his son as he leaves.
    ບໍ່, ລູກ​ຕ້ອງ​ຢູ່ນີ້.


    ເມື່ອທ່ານ​ບອກລູກ​ວ່າ ລາວ​ບໍ່​ສາມາດ​ເຮັດສິ່ງ​ນັ້ນ ຫຼື ເອົາ ສິ່ງນັ້ນ​ໄດ້ ທ່ານ​ບໍ່ຄວນ​ປ່ຽນໃຈ​ຍ້ອນ​ພຽງແຕ່​ຢາກໃຫ້​ເຂົາ​ຢຸດ​ຮ້ອງ ໄຫ້​ເທົ່ານັ້ນ.


  2. ສະແດງ​ໃຫ້ເຂົາ​ຮູ້​ຄວາມໝາຍ​ຂອງສິ່ງ ທີ່ທ່ານ​ຢາກບອກ.
    A woman holding glasses and signing to her small boy.
    ນີ້ແມ່ນ​ແວ່ນຕາ​ກັນແດດ​ຂອງພໍ່​ໄດ໋, ຄຳ ບໍ່ແມ່ນ​ແນວຫຼິ້ນ​ໄດ໋.
  3. ໃຊ້​ຮູບພາບ ເພື່ອ​ເຮັດໃຫ້ ສິ່ງ​ທີ່ທ່ານ​ຮ້ອງຂໍ​ຈະແຈ້ງ​ຂຶ້ນ.
    A man speaking to his son as they cover a well.
    ເຈົ້າຕ້ອງ​ອັດປາກ​ນ້ໍາສ້າງ​ໄວ້ເດີ ຄັນຊັ້ນ​ຊິມີ​ຄົນ​ຕົກລົງ​ໄປໄດ໋!
    ການ​ນຳໃຊ້​ຮູບ​ແມ່ນເປັນ​ປະ ໂຫຍດ ຫຼາຍໂດຍສະເພາະ​ສຳ ລັບ​ສິ່ງທີ່ີ​ຍາກ​ໃນການ​ສື່ສານ, ໂດຍ​ກະທຳ​ສິ່ງນັ້ນ​ນຳ. ເຊັ່ນ​ພຶດຕິກຳ​ຂອງເດັກ​ທີ່​ສົ່ງ ຜົນ​ສະທ້ອນ​ເຖິງ​ຄົນ​ອື່ນໆ.
  4. ຊ່ວຍ​ໃຫ້ເດັກ​ເຮັດ​ໄປພ້ອມ ເມື່ອທ່ານ​ຂໍຮ້ອງ


ຖ້າເດັກ​ຫູໜວກ​ບໍ່​ສາມາດ ເຂົ້າໃຈ​ໃນສິ່ງ​ທີ່ທ່ານ​ຮ້ອງຂໍ, ສະແດງ​ໃຫ້ເຂົາ​ຮູ້​ຄວາມໝາຍ ໂດຍ​ກະທຳ​ສິ່ງນັ້ນ​ນຳ.

ວິທີ​ຄວບຄຸມ​ພຶດຕິກຳ​ຂອງເດັກ ທີ່ບໍ່ໄດ້ຜົນ

HCWD Ch10 Page 128-1.png

ຄອບຄົວ​ຂອງເດັກ​ຫູໜວກ ອາດ​ປະເຊີນໜ້າ​ກັບ​ບັນຫາ​ພຶດຕິກຳ ທີ່​ພວກເຂົາ​ບໍ່ຮູ້​ວິທີ​ແກ້ໄຂ. ພວກເຂົາ​ອາດ​ຫາ​ວິທີ​ແກ້ໄຂ​ທີ່​ໄດ້ຜົນ ແຕ່​ໄລຍະ​ເວລາ​ໃດໜຶ່ງ​ເຊິ່ງ​ອາດຈະ​ເປັນ​ວິທີ​ທີ່ບໍ່​ໄດ້ຊ່ວຍ​ໃຫ້ເດັກ​ຮຽນຮູ້​ພຶດຕິກຳ​ທີ່ດີ​ໄດ້. ສິ່ງ​ເຫຼົ່ານີ້​ແມ່ນ​ຕົວຢ່າງ​ວິທີ​ແກ້ໄຂ​ທີ່ບໍ່​ໄດ້ຜົນ​ທີ່ບໍ່​ຄວນເຮັດ:

  • ໃຊ້​ຄຳສັ່ງ​ໂດຍບໍ່​ອະທິບາຍ​ເຫດຜົນ​ໃຫ້​ແກ່ເດັກ ຫຼື ບໍ່​ອະທິບາຍ​ວ່າ​ມັນ​ໝາຍເຖິງ​ຫຍັງ. ສິ່ງ​ເຫຼົ່ານີ້​ຈະເຮັດແບບ​ໃຫ້ເດັກ​ບໍ່​ສາມາດ​ຕັດສິນໃຈ​ດ້ວຍ​ຕົນເອງ.
  • ລົງໂທດ​ເດັກ​ຫູໜວກ​ຫຼາຍກວ່າ​ເດັກ​ຜູ້ອື່ນ. ການຕີ​ເຮັດໃຫ້​ເດັກ​ມີຄວາມ​ໂສກເສົ້າ ແລະ ມີ​ແນວຄິດ​ຮຸນແຮງ.
HCWD Ch10 Page 128-2.png
  • ປ່ອຍ​ໃຫ້ເດັກ​ຫູໜວກສືບຕໍ່​ປະພຶດຕົນ​ແບບບໍ່ດີ​ນັ້ນ ໂດຍ​ບໍ່ຫ້າມ ປາມ. ເຊິ່ງນີ້​ເຮັດໃຫ້ ເດັກ​ຖືກໂດດດ່ຽວ​ຈາກ ສັງຄົມ.
  • ໃຫ້ເດັກ​ທີ່ມີ​ບັນຫາ​ໃນ ການ​ໄດ້ຍິນ ຢູ່​ແຕ່ເຮືອນ ຫຼາຍກວ່າ​ເດັກ​ຜູ້ອື່ນ. ເຊິ່ງ ນີ້​ຈະເຮັດ​ໃຫ້​ພັດທະນາ ການ​ທາງດ້ານ​ສັງຄົມ​ຂອງ ເດັກ​ເຊື່ອມ​ຖອຍລົງ.

ເຖິງ​ຢ່າງໃດ​ກໍ່ຕາມ​ວິທີການ​ເຫຼ່ົານີ້​ອາດຈະ​ໄດ້ຜົນ​ພຽງແຕ່​ໄລຍະ​ຊົ່ວຄາວ​ເທົ່ານັ້ນ ມັນຈະ​ບໍ່ຊ່ວຍ​ໃຫ້ເດັກ​ຮຽນຮູ້​ວິທີການ​ປະພຶດຕົນ​ເປັນ​ຄົນດີ ຫຼື ປະຕິບັດ​ຕົນ​ຕໍ່ກັບ​ຄົນອື່ນ.

ພໍ່​ແມ່​ທຸກຄົນ​ຕ້ອງການ​ໃຫ້ລູກ​ປະພຶດ​ຕົວດີ ແລະ ເຕີບໃຫຍ່​ເປັນຄົນ​ທີ່​ໄດ້ຮັບ​ຄວາມ​ຍອມຮັບ​ຈາກ​ສັງຄົມ. ສຳລັບ​ການ​ພັດທະນາ​ທັກສະ​ໃນການ​ຄວບຄຸມ​ຕົວເອງ​ຂອງເດັກ​ນັ້ນ​ຄວນຖື​ເອົາ​ທັກສະ​ການ​ຄວບຄຸມ​ຕົນເອງ​ຂອງ​ຜູ້ເປັນ​ພໍ່​ແມ່​ເປັນ​ແບບຢ່າງ. ສະແດງ​ໃຫ້ເດັກ​ເຫັນ​ພຶດຕິກຳ​ທີ່ດີ​ທ່ີ​ເຮັດໃຫ້​ທຸກຄົນ​ຮັກ ແລະ ຢາກຢູ່ນຳ.

ວິທີ​ຊ່ວຍ​ໃຫ້ເດັກ​ໃຈເຢັນລົງ ເມື່ອເດັກ​ປະພຶດ​ຕົນ​ແບບບໍ່​ເໝາະສົມ

A boy sits in a corner while his mother cooks. A clock is on the shelf.

ເມື່ອເດັກ​ສະແດງ​ອາການ​ຂີ້ດື້, ຈົ່ງພາ​ເຂົາ​ອອກໄປ​ຈາກ​ທີ່ນັ້ນ ແລະ ໃຫ້ນັ່ງຢູ່​ປະມານ 5 ນາທີ (ເວລາ​ຫຼຸດລົງ​ສຳລັບ​ເດັກ​ອາຍຸ​ນ້ອຍ). ຖ້າເຂົາ​ພະຍາຍາມ​ທີ່ຈະ​ລຸກໜີ​ກ່ອນເວລາ, ໃຫ້​ເລີ່ມນັບ​ເວລາ​ຄືນໃໝ່. ແຕ່​ບໍ່ຄວນ​ປະເຂົາ​ໃຫ້ຢູ່​ຄົນດຽວ. ທ່ານ​ສາມາດ​ໝູນໃຊ້​ໄລຍະ​ເວລາ​ນີ້ (ເວລາ​ນອກ) ເພື່ອ​ໃຫ້ເດັກ​ໄດ້​ຄິດເຖິງ​ພຶດຕິກຳ​ຂອງຕົນ​ ແລະ ໃຫ້ເຂົາ​ໄດ້ຄິດ​ຫາ​ວິທີ​ແກ້ໄຂ​ສິ່ງທີ່​ຕົນ​ໄດ້ເຮັດ. ໄລຍະ​ເວລາ​ນີ້ ກໍ່ຍັງ​ເປັນ​ໂອກາດ​ໃຫ້ທ່ານ​ເຮັດ​ໃຈ​ໃຫ້​ເຢັນລົງ ເມື່ອທ່ານ​ຮູ້ສຶກ​ໝົດ​ທາງອອກ ແລະ ເສຍໃຈ.

A frustrated woman signing to her small boy.
ປັນຍາ​ເອີຍ, ການເຕະ​ອ້າຍ​ມັນ​ບໍ່ຖືກໄດ໋. ລອງຄິດ​ຫາທາງ​ອື່ນເບິ່ງ ທີ່​ສາມາດ​ບອກ ໃຫ້ອ້າຍ​ຮູ້ວ່າ​ເຈົ້າ​ໃຈຮ້າຍ.

ກ່ອນທີ່​ຈະປ່ອຍ​ເວລາ​ໃຫ້ເຂົາ​ໄດ້​ນັ່ງຄິດ (ເວລານອກ) ນັ້ນ, ກອດເຂົາ ແລະ ອະທິບາຍ​ວ່າ ທ່ານ​ຕ້ອງ ການ​ໃຫ້ເຂົາ​ປະພຶດ​ຕົນ​ໃຫ້ຖືກ​ແນວໃດ. ເມື່ອ ເດັກ​ໃຈເຢັນລົງ​ແດ່, ຈ່ົງບອກ​ເຂົາວ່າ​ເປັນຫຍັງ​ເຂົາຕ້ອງ​ໄດ້​ນັ່ງຄິດ​ໃນ​ໄລຍະ​ເວລາ​ນັ້ນ ແລະ ບອກເຂົາ​ໃຫ້້ຮູ້​ຜົນສະທ້ອນ​ຂອງ​ພຶດຕິກຳ​ຂອງຕົນ​ທີ່​ສົ່ງຜົນ​ຕໍ່​ຄົນອື່ນ. ບອກເຂົາ ໃຫ້ຮູ້​ຢູ່ຕະຫຼອດ​ວ່າ ທ່ານ​ຮັກເຂົາ ແຕ່ທ່ານ​ບໍ່ມັກ​ສິ່ງທີ່​ເຂົາ​ສະແດງອອກ​ແບບນັ້ນ. ກະຕຸ້ນ​ໃຫ້ເດັກ​ເວົ້າ ຫຼື ໃຊ້​ພາສາ​ມຶ ກ່ຽວກັບ​ສິ່ງທີ່​ເກີດຂຶ້ນ ແລະ ຖາມຫາ​ເຫດຜົນ​ວ່າ ເປັນຫຍັງ​ເຂົາຈິ່ງ​ຕ້ອງ​ປະພຶດ​ໃຫ້​ຕ່າງຈາກ​ສິ່ງທີ່​ເຂົາ​ໄດ້ເຮັດ. ຊ່ວຍ​ໃຫ້ເຂົາ​ເຂົ້າໃຈ​ວ່າ​ຍ້ອນຫຍັງ ຈິ່ງຕ້ອງ​ໄດ້​ນັ່ງຄິດ​ຄືນ​ໃນ​ໄລຍະ​ເວລາ (ເວລານອກ) ດັ່ງກ່າວ.

ທ່ານ​ຄວນເຮັດ​ແນວໃດ​ເມື່ອລູກ​ຂອງທ່ານ​ໃຈຮ້າຍ

ກໍ່ເໝືອນ​ກັບເດັກ​ຄົນ​ອື່ນໆ, ຄວາມ​ໃຈຮ້າຍ​ຂອງເດັກ​ມັກກາຍ​ເປັນຄວາມ​ໂມໂຫ​ທີ່​ຢັບຢັ້ງ​ບໍ່ໄດ້. ຄວາມ​ໂມໂຫ ແມ່ນ​ເມື່ອເດັກ​ບໍ່​ສາມາດ​ຄວບຄຸມ​ຕົວເອງ, ແຂກຮ້ອງ, ເຕະ, ຕີ ຫຼື ຮ້ອງໄຫ້. ເດັກ​ທີ່​ສື່ສານ​ກັບ​ຄົນອື່ນໄດ້ຍາກ​ມັກມີ​ຄວາມ​ໂມໂຫ​ຫຼາຍກວ່າ​ເດັກ​ຄົນອື່ນ ແລະ ມັນກໍ່​ອາດ​ເປັນ​ເລື່ອງຍາກ​ທີ່ຈະ​ເຮັດ​ໃຫ້ລາວ​ໃຈເຢັນລົງ.

ສິ່ງສຳຄັນແມ່ນທ່ານກໍ່ຕ້ອງເຮັດໃຈເຢັນເທົ່າທີ່ຈະເຮັດໄດ້. ປ່ອຍເວລາໃຫ້ໄດ້ຄິດຕັດສິນໃຈຈັກນາທີໜຶ່ງ. ນີ້ແມ່ນ​ບາງແນວທາງ​ທີ່​ເປັນ​ປະໂຫຍດ​ສຳລັບ​ການ​ຈັດການ​ກັບຄວາມ​ໂມໂຫ​ຂອງເດັກ

  • ບໍ່ຄວນ​ພະຍາຍາມ​ອະທິບາຍ​ເຫດຜົນ​ຫຍັງ​ໃນໄລຍະ​ເວລາ​ທີ່ເດັກ​ກຳລັງ​ຄວບຄຸມ​ບໍ່ໄດ້. ນີ້​ບໍ່ແມ່ນ​ເວລາ​ທີ່​ເໝາະສົມ​ສຳລັບ​ການ​ໂອ້ລົມ.
  • ບໍ່ຕ້ອງ​ມີ​ປະຕິກິລິຍາ​ຕໍ່ການ​ແຂກຮ້ອງ ແລະ ການເຕະ​ສິ່ງຂອງ​ຂອງເດັກ. ແຕ່ກໍ່​ບໍ່ຄວນ​ປະ​ໃຫ້ເດັກ​ຢູ່​ຄົນດຽວ. ພຶດຕິກຳ​ຂອງເຂົາ​ເອງ​ອາດເຮັດ​ໃຫ້ເຂົາ​ຢ້ານ ແລະ ຕ້ອງການ​ໃຫ້ທ່ານ​ຢູ່ໃກ້ໆ ເພື່ອ​ປົກປ້ອງ.
A man and 2 children eating at the table while a small angry boy is led away by a woman.
ຖ້າທ່ານ​ສາມາດ​ເຮັດໄດ້ ໃຫ້​ພາເດັກ​ທີ່​ກຳ ລັງ​ໂມໂຫ​ອອກຈາກ​ສະຖານະການ​ນັ້ນ.
  • ບໍ່ຄວນ​ຕີກົ້ນ, ຢິກ, ສັ່ນ ຫຼື ຮ້ອງແຂກ​ໃສ່ເດັກ. ເຊິ່ງ​ຈະເຮັດ​ໃຫ້​ຄວາມ​ໂມໂຫ​ຂອງເດັກ​ຍິ່ງ​ຮ້າຍແຮງ​ກວ່າເກົ່າ, ແຕ່​ກໍ່ບໍ່​ໃຫ້ເຂົາ​ຕີທ່ານ. ທ່ານ​ສາມາດ​ກອດເຂົາ​ແຕ່ພຽງ​ເພື່ອ​ບໍ່​ໃຫ້ເດັກ​ທຳຮ້າຍ​ຕົນເອງ. ທຳຮ້າຍ​ທ່ານ ຫຼື ທຳລາຍ​ສິ່ງຂອງ.
  • ພະຍາຍາມ​ຫັນ​ຄວາມສົນໃຈ​ຂອງເດັກ​ຕອນທີ່​ເຂົາ​ໂມໂຫ​ຢູ່. ຕົວຢ່າງ, ຖ້າເຂົາ​ຮ້ອງໄຫ້​ຍ້ອນ ທ່ານ​ເອົາ​ສິ່ງໃດ​ໜຶ່ງ​ຈາກ​ເຂົາໄປ. ໃຫ້​ລອງເອົາ​ສິ່ງອື່ນ​ທີ່ເຂົາ​ຕ້ອງການ​ໃຫ້ແທນ ຫຼື ສະແດງ​ສິ່ງໃດ ໜຶ່ງ​ທີ່ແປກ​ທີ່ເດັກ​ບໍ່ເຄີຍ​ເຫັນ. ສິ່ງນີ້​ໄດ້ຜົນ​ດີ​ສຳລັບ​ເດັກ​ອາຍຸ​ນ້ອຍໆ.

ຖ້າ​ຄວາມ​ໂມໂຫ​ຂອງເດັກ​ເກີດຂຶ້ນ​ເພື່ອ​ໂຕ້ຕອບ​ລະບຽບ ທີ່ທ່ານ​ໄດ້​ຕັ້ງຂຶ້ນ​ນັ້ນ, ບໍ່ຄວນ​ຍອມ​ໃຫ້​ພຶດຕິກຳ​ຂອງເດັກ​ມາ​ປ່ຽນແປງ​ກົດລະບຽບ​ດັ່ງກ່າວ. ຖ້າທ່ານ​ຍອມ​ອ່ອນຂ້ໍ​ໃຫ້ແກ່​ພຶດຕິກຳ​ຂອງເດັກ​ແລ້ວ ເດັກ​ຈະຄິດ​ວ່າ ເມື່ອ​ໂມໂຫ​ໂວຍວາຍ ຈະຊ່ວຍ​ໃຫ້ເຂົາ​ໄດ້ສິ່ງ​ທີ່​ຕ້ອງການ​ຈາກທ່ານ.

A woman holding her crying child.

ເມື່ອເດັກ​ປະພຶດ​ຕົວ​ບໍ່ດີ ຫຼື ເກີດຄວາມ​ໂມໂຫ​ໃນທີ່​ສາທາລະນະ

ຖ້າລູກ​ຂອງທ່ານ​ປະພຶດຕົວ​ບໍ່ດີ​ໃນທີ່​ຊຸມຊົນ, ຖ້າ​ເຮັດໄດ້​ແມ່ນ​ໃຫ້​ອຸ້ມເດັກ ແລ້ວ​ພາເດັກ​ອອກຈາກ​ສະຖານະການ​ນັ້ນ. ພະຍາຍາມ​ກະທຳ​ຕໍ່ເດັກ​ໂດຍ​ສຸຂຸມ ແລະ ປາສະຈາກ​ຄວາມ​ໂມໂຫ. ພາເຂົາ​ອອກໄປ​ຈາກ​ຮ້ານຄ້າ​ ຫຼື ຕະຫຼາດ ຫຼື ຈາກ​ສະຖານທີ່ ທີ່​ບັນຫາ​ເກີດຂຶ້ນ. ຖ້າ​ເປັນໄປໄດ້ ຊອກຫາ​ສະຖານທີ່​ສ່ວນຕົວ​ສຳລັບ​ໃຫ້ເດັກ​ສະຫງົບອາລົມ. ຖ້າທ່ານ​ຈຳເປັນ​ຕ້ອງໄດ້​ເຮັດວຽກ​ໃດໜຶ່ງ ໃຫ້​ສຳເລັດ​ກ່ອນ, ກໍ່ຄວນ​ຊອກຫາ​ຜູ້ໃດ​ຜູ້ໜຶ່ງ ເພື່ອ​ຢູ່ນຳ​ເດັກ​ລໍຖ້າ​ທ່ານ​ມາ.

ມັນອາດ​ຈະງ່າຍ​ກວ່າ​ທີ່ຈະ​ປ່ອຍເດັກ​ຢູ່​ແຕ່ເຮືອນ​ເພື່ອ​ບໍ່ຕ້ອງ​ກັງວົນ​ຕໍ່​ບັນຫາ​ພຶດຕິກຳ ຂອງເດັກ​ທີ່​ຈະເກີດຂຶ້ນ​ໃນທີ່​ສາທາລະນະ, ແຕ່ມັນ​ກໍ່​ເປັນສິ່ງ​ສຳຄັນ​ເຊັ່ນກັນ ສຳລັບ​ເດັກນ້ອຍ​ທີ່ຈະ​ຮຽນຮູ້​ການ​ປະພຶດຕົວ​ໃນທີ່​ສາທາລະນະ ແລະ ໃຫ້​ສາມາດ​ເຂົ້າກັບ​ສັງຄົມ​ໄດ້.

ການ​ປະພຶດ​ຂອງ​ພວກເຮົາ​ເປັນ​ຄູສອນ​ທີ່​ຊົງພະລັງ

ເໝືອນກັບ​ທຸກໆ​ຄອບຄົວ, ມັນເປັນ​ສິ່ງ​ສຳຄັນ​ສຳລັບ​ຄອບຄົວ​ທີ່ມີ​ເດັກ​ຫູໜວກ​ຕ້ອງ​ໄດ້ເປັນ​ແບບຢ່າງ​ທີ່ດີ​ໃຫ້​ແກ່ເດັກ. ຄົນ​ໃນ​ຄອບຄົວ​ຕ້ອງ​ປະພຶດຕົວ​ຕາມແບບ​ທີ່ຕົນ​ຕ້ອງການ​ໃຫ້ເດັກ​ຫູໜວກ​ປະພຶດນຳ ແລະ ກະຕຸກ​ຊຸກຍູ້​ເດັກ ໂດຍການ​ອະທິບາຍ​ຮູບແບບ​ພຶດຕິກຳ​ທີ່ທ່ານ​ມັກ. ເຖິງ​ແນວໃດ​ກໍ່ຕາມ ມັນອາດ​ເປັນ​ສິ່ງຍາກ​ໃນການ​ສ້າງຕົວ​ຢ່າງ​ທີ່ດີ ແລະ ກະຕຸ້ນ​ໃຫ້ເດັກ​ປະພຶດຕາມ.

A girl points and signs to her little brother.
ບໍ່ເຮັດ, ລີ!

ການ​ລ້ຽງດູ​ເດັກນ້ອຍ​ເປັນເລື່ອງ​ທີ່​ຫຍຸ້ງຍາກ. ໂດຍສະເພາະ​ເມື່ອການ​ສື່ສານ​ກັນ​ເປັນ​ບັນຫາ​ແລ້ວ, ກໍ່ຍິ່ງ​ເຮັດໃຫ້​ການສອນ​ການປະພຶດ​ຕົວ​ແກ່ເດັກ​ຍິ່ງ​ຍາກຂຶ້ນ. ຍ້ອນວ່າ​ການ​ສື່ສານ​ກັບເດັກ​ຫູໜວກ​ມີຄວາມ​ຫຍຸ້ງຍາກ. ພໍ່​ແມ່ ແລະ ຜູ້​ດູແລ​ເດັກ​ອາດ​ບໍ່ມີ​ທາງເລືອກ​ຈິ່ງຕີ ຫຼື ສັ່ນ​ໂຕເດັກ​ຫູໜວກ ຫຼາຍກວ່າ​ເດັກ​ກຸ່ມອື່ນ.ເບິ່ງຂໍ້ມູນເພີ່ມຕື່ມໄດ້ໃນບົດທີ14.

ອາດເປັນ​ເລື່ອງຍາກ​ທີ່ຈະ​ປ່ຽນແປງ​ວິທີ​ໃສ່ລະບຽບ​ເດັກ. ຄົນ​ສ່ວນຫຼາຍ​ໃສ່ລະບຽບ​ໃຫ້ແກ່​ເດັກ​ຄືກັບ​ສິ່ງທີ່​ພວກເຂົາ​ຖືກ​ລົງໂທດ ເມື່ອຕອນ​ເປັນເດັກ. ຖ້າ​ພວກເຮົາ​ສາມາດ​ຈັດການ​ກັບ​ບັນຫາ​ຕ່າງໆ​ໂດຍ​ປາສະ ຈາກ​ການ​ໃຊ້ຄວາມ​ຮຸນແຮງ ກໍ່​ໝາຍຄວາມ​ວ່າ ເຮົາ​ກຳລັງ​ສະແດງ​ໃຫ້ ເດັກ​ເຫັນວ່າ ພວກເຂົາ​ກໍ່​ສາມາດ​ຮັບມື​ກັບ​ບັນຫາ​ໄດ້ ໂດຍ​ປາສະຈາກ​ການ​ໃຊ້​ຄວາມ​ຮຸນແຮງ. ລຸ່ມນີ້​ແມ່ນ​ຕົວຢ່າງ ຂອງ​ກຸ່ມ​ພໍ່​ແມ່ ທີ່ໄດ້​ໃຊ້​ຄວາມ​ພະຍາຍາມ​ປ່ຽນແປງ​ຮູບແບບ​ການ ໃສ່ລະບຽບ​ວິໄນ ໃຫ້ລູກ​ຂອງ​ພວກເຂົາ.


ແມ່​ໃນປະເທດ​ເມັກຊິກ​ຊອກຫາ​ແນວທາງ​ໃໝ່​ໃນການ​ໃສ່ລະບຽບ

ໃນ​ອົວສະກາ, ປະເທດ​ເມັກຊິກ. ໂຄງການ​ກ່ອນ​ໄວຮຽນ​ສຳລັບ​ເດັກ​ຫູໜວກ​ໄດ້ຖືກ​ໄຂຂຶ້ນ​ໂດຍ​ພະ ນັກງານ​ທີ່​ເຮັດວຽກ​ເພື່ອ​ສັງຄົມ ແລະ ຄູ​ອາຈານ. ພໍ່​ແມ່ ແລະ ເດັກ​ຫູໜວກ ໄດ້​ເຂົ້າມາ​ຮ່ວມ​ໃນໂຄງການ​ທຸກໆ​ມື້. ບັນດາ​ພໍ່​ແມ່​ທີ່​ເຂົ້າຮ່ວມ​ກິດຈະກຳ​ກັບ​ລູກໆ​ຂອງ​ພວກເຂົາ ແລະ ພ້ອມກັນ​ສະໜັບສະໜູນ​ເຊິ່ງກັນ ແລະ ກັນ.


ຜ່ານໄປ​ໄລຍະໜຶ່ງ ບັນດາ​ພໍ່​ແມ່​ສັງເກດ​ເຫັນວ່າ ພວກເຂົາ​ໄດ້ຕີ ຫຼື ສັ່ນ​ໂຕ​ລູກ​ຂອງ​ພວກເຂົາ​ເລື້ອຍໆ. ພວກເຂົາ​ຈິ່ງ​ປຶກສາ​ກັບ​ພະນັກງານ​ທີ່​ເຮັດວຽກ​ເພື່ອ​ສັງຄົມ ແລະ ຕ້ອງການ​ຊອກຫາ​ຊ່ອງທາງ​ອື່ນ​ເພື່ອ​ໃສ່​ລະ ບຽບ​ວິໄນ​ແກ່ເດັກ. ພະນັກງານ​ທີ່​ເຮັດວຽກ​ເພື່ອ​ສັງຄົມ ໄດ້​ອະທິບາຍ​ແນວຄວາມຄິດ “ເວລາ​ນອກ” ເຊິ່ງແມ່ນ ການ​ນຳເອົາ​ເດັກ​ອອກຈາກ​ສະຖານະການ ຫຼື ບັນຫາ​ແລ້ວ​ໃຫ້ເດັກ​ນັ່ງ​ມິດໆ ປະມານ 2-3 ນາທີ.

ບັນດາ​ພໍ່​ແມ່​ຕັດສິນໃຈ​ວ່າ​ເພື່ອຊ່ວຍ​ໃຫ້​ພວກເຂົາ​ຢຸດ​ຕີລູກ ໂດຍ​ພວກເຂົາ​ຕ້ອງປັບ​ໃໝ່​ຕົວເອງ 2-3 ເປໂຊ (ສະກຸນເງິນ​ຂອງ​ເມັກຊິກ) ທຸກໆເທື່ອ​ທີ່​ພວກເຂົາ​ຕີລູກ. ພວກເຂົາ​ເອົາ​ກະປ໋ອງ​ເປົ່າ​ມາວາງ​ເທິງຖ້ານ​ໄວ້​ປື້ມ ເພື່ອ​ເອົາໄວ້​ໃສ່ເງິນ. ໃນຕອນ​ເລີ່ມຕົ້ນ, ພໍ່​ແມ່​ເກືອບ​ທຸກໆຄູ່​ຕ້ອງ​ໄດ້​ເອົາເງິນ​ໃສ່​ກະປ໋ອງ​ດັ່ງກ່າວ​ທຸກໆມື້. ແຕ່ເງິນ​ຄ່າ​ປັບໃໝ ເຮັດໃຫ້​ພວກເຂົາ​ຕ້ອງ​ໄດ້ຢຸດ ແລະ ຄິດກ່ອນ​ທີ່ຈະ​ຕີລູກ​ຂອງ​ພວກເຂົາ.

A small group of men and women talking together.
ມາເລຍ ມັກຍາດ​ສິ່ງຂອງ​ຈາກ ເອື້ອຍ​ຂອງລາວ. ພວກເຂົາ​ ປ່ອຍ​ໃຫ້ລາວ​ເຮັດ​ແນວນັ້ນ ເພາະລາວ​ຍັງນ້ອຍ. ແຕ່ລາວກໍ່​ໃຫຍ່ຂຶ້ນ​ທຸກໆມື້ ແລະ ລາວ ຄວນ​ຮູ້ວ່າ​ສິ່ງໃດ​ຄວນເຮັດ.
ຣິວໂກ້ ເຄີຍເຮັດ​ແບບນັ້ນ​ຄືກັນ. ຂ້ອຍ​ສັງເກດ​ວ່າ ຂ້ອຍ​ຕີເຂົາ​ຫຼາຍ ແຕ່ກໍ່​ຮູ້ສຶກ​ວ່າ​ມັນເປັນ​ການກະທຳ​ທີ່ ຜິດພາດ ຂ້ອຍ​ເຄີຍ​ຮູ້ສຶກ​ໃຈຮ້າຍ ແລະ ເສຍໃຈ​ໃນເວລາ​ດຽວກັນ.
ມັນ​ກໍ່​ຄ່ອຍໆ​ດີຂຶ້ນ​ເມື່ອ​ພວກ ເຮົາ​ຮຽນຮູ້​ທີ່ຈະ​ສື່ສານ​ນຳກັນ. ແຕ່ວ່າ​ມັນໃຊ້​ເວລາ​ດົນຫຼາຍ ເພື່ອຮຽນ! ຂ້ອຍ​ພະຍາຍາມ ຢ່າງໜັກ​ເພື່ອບໍ່​ໃຫ້​ໃຈຮ້າຍ.

ໃນຂະນະ​ທີ່​ພວກເຂົາ​ລອງ​ຮູບແບບ​ໃໝ່ໆ ເພື່ອ​ປັບປຸງ​ທັກສະ​ໃນການ​ສື່ສານ, ພວກເຂົາ​ສັງເກດ​ເຫັນວ່າ ລູກ​ມີການ​ປະພຶດ​ຕົວ​ດີຂຶ້ນ​ກວ່າເກົ່າ. ເຊິ່ງ​ເບິ່ງ​ຄືວ່າ ມັນຈະ​ເປັນເລື່ອງ​ຍາກ​ໃນຕອນ​ເລີ່ມຕົ້ນ ໃນການ​ປ່ຽນແປງ​ວິທີ​ທີ່​ພວກເຂົາ​ລົງໂທດ​ລູກໆ. ແຕ່​ປະຈຸບັນ​ພວກເຂົາ​ເກືອບ​ບໍ່ໄດ້​ຕີ ຫຼື ສັ່ນລູກ​ຂອງ​ພວກເຂົາ​ອີກ.