Hesperian Health Guides
ນໍ້າ ແລະ ສຸຂະນາໄມ ປັດໄຈສຳຄັນຂອງການມີສຸຂະພາບທີ່ດີ
ຂໍ້ມູນສຸຂະພາບ > ປຶ້ມຢູ່ໄກແພດສະບັບປັບປຸງໃໝ່ > ນໍ້າ ແລະ ສຸຂະນາໄມ ປັດໄຈສຳຄັນຂອງການມີສຸຂະພາບທີ່ດີ
ໃນບົດນີ້ອະທິບາຍເຖິງວິທີປ້ອງກັນພະຍາດຖອກທ້ອງ ແລະການເຈັບເປັນອື່ນໆ ທີ່ມີສາເຫດມາຈາກ ເຊື້ອພະຍາດທີ່ຢູ່ໃນອາຈົມຂອງຄົນ ແລະສັດ. ບັນຫາກ່ຽວກັບທ້ອງ ແລະລຳໄສ້ສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ນສາມາດ ຫຼີກເວັ້ນໄດ້ໂດຍການລ້າງມື, ການໃຊ້ວິທີການກະກຽມປຸງແຕ່ງ ແລະເກັບມ້ຽນອາຫານທີ່ສະອາດ, ການໃຊ້ວິດຖ່າຍ, ແລະການດື່ມນໍ້າທີ່ສະອາດ.
ສຶກສາລາຍລະອຽດກ່ຽວກັບວິທີປ້ອງກັນບັນຫາສຸຂະພາບຕ່າງໆເຊັ່ນ:
- ພາວະຂາດສານອາຫານ, ພະຍາດເບົາຫວານ, ພະຍາດຫົວໃຈ, ແລະບັນຫາສຸຂະພາບອື່ນໆ ທີ່ມີສາເຫດມາຈາກການຂາດສານອາຫານ, ເບິ່ງໃນບົດ “ອາຫານເພື່ອສຸຂະພາບ”.
- ພະຍາດອັກເສບປອດ, ວັນນະໂລກ ແລະພະຍາດທາງເດີນຫາຍໃຈອື່ນໆ, ເບິ່ງໃນບົດ “ບັນຫາໃນການຫາຍໃຈ ແລະ ໄອ” (ກຳລັງຂຽນຂຶ້ນຢູ່).
- ບັນຫາສຸຂະພາບທີ່ມີສາເຫດມາຈາກຂີ້ເຫຍື້ອ ແລະສິ່ງເສດເຫຼືອອື່ນໆ, ເບິ່ງໃນບົດ “ຂີ້ເຫຍື້ອ, ຂີ້ເຫຍື້ື້ອໂຮງໝໍ, ແລະ ມົນລະພິດ”. (ກຳລັງຂຽນຂຶ້ນຢູ່)
- ພະຍາດໄຂ້ຍຸງ, ໄຂ້ເລືອດອອກ, ແລະເຊື້ອພະຍາດອື່ນໆທີ່ລະບາດໂດຍຍຸງເປັນພາຫະ, ເບິ່ງໃນບົດ “ພະຍາດຊຶມເຊື້ອຮ້າຍແຮງບາງຊະນິດ” (ກຳລັງຂຽນຂຶ້ນຢູ່).
ວິທີລະບາດຂອງພະຍາດຖອກທ້ອງ
ເຊື້ອພະຍາດ ແລະພະຍາດແມ່ກາຝາກ (ແມ່ທ້ອງ) ເປັນສາຍເຫດໃຫ້ເກີດພະຍາດ ໂດຍການແຜ່ກະຈາຍ ຈາກອາຈົມຂອງຄົນ ຫຼືສັດ ແລ້ວເຂົ້າສູ່ຮ່າງກາຍຄົນເຮົາ.
ແມ່ພະຍາດຍັງສາມາດແຜ່ຈາກຄົນຜູ້ໜຶ່ງໄປສູ່ຄົນອື່ນໄດ້. ເນື່ອງຈາກວ່າ ສະມາຊິກໃນຄອບຄົວທຸກຄົນຢູ່ໃກ້ຊິດກັນໃນເຮືອນຫຼັງດຽວກັນ, ແມ່ພະຍາດ ແລະການເຈັບເປັນກໍ່ສາມາດທີ່ຈະຕິດຕໍ່ໄປສູ່ທຸກຄົນໃນຄອບຄົວໄດ້ຢ່າງງ່າຍດາຍ.
|
|
|
||||
1. ຝົນຕົກແຮງໄດ້ເຮັດໃຫ້ນໍ້າຖ້ວມລົ້ນຮ່ອງນໍ້າເປື້ອນອອກມາຖ້ວມທາງ. ໝາຍ່າງມາຕາມທາງ ແລະຢຽບອາຈົມຕິດຕີນມານຳ.
|
2. ໝາໂຕດັ່ງກ່າວນັ້ນກໍ່ ເຂົ້າມາໃນເຮືອນ ແລະເດັກນ້ອຍກໍ່ຫຼິ້ນກັບມັນ. ມືເດັກນ້ອຍກໍ່ເປື້ອນອາຈົມທີ່ຕິດມານຳໝານັ້ນ.
|
3. ຫຼັງຈາກນັ້ນເດັກກໍ່ຮ້ອງໃຫ້ ແລະແມ່ຂອງລາວກໍ່ມາອອຍເອົາ. ເດັກນ້ອຍນັ້ນກໍ່ໃຊ້ມືເປື້ອນນັ້ນຈັບກະໂປ່ງ ຂອງແມ່ລາວ ແລະເຮັດໃຫ້ມັນເປື້ອນ.
|
||||
|
ແມ່ນຫຍັງທີ່ຈະສາມາດປ້ອງກັນຄອບຄົວນີ້ຈາກການເຈັບເປັນໄດ້?
ຖ້າເຫດການໃດໜຶ່ງຂ້າງລຸ່ມນີ້ຫາກເປັນຈິງ, ກໍ່ອາດຈະສາມາດປ້ອງກັນການແຜ່ກະຈາຍຂອງແມ່ພະຍາດໄດ້:
- ຖ້າວ່າຊຸຸມຊົນບໍ່ມີຮ່ອງລະບາຍນໍ້າເສຍແບບເປີດ.
- ຖ້າວ່າບໍ່ປ່ອຍໃຫ້ໝາເຂົ້າມາໃນເຮືອນ.
- ຖ້າວ່າຄົນໃນຄອບຄົວຊ່ວຍເດັກນ້ອຍລ້າງມືໃຫ້ສະອາດ.
- ຖ້າວ່າເດັກນ້ອຍຄົນນັ້ນບໍ່ເຊັດມືຂອງລາວໃສ່ສີ້ນແມ່ຂອງລາວ.
ສຳລັບພະນັກງານສາທາລະນະສຸກການສົ່ງເສີມຄວາມສະອາດ ແລະການປັບປຸງຄຸນນະພາບນ້ຳ ເປັນອີກວິທີທີ່ດີທີ່ສຸດອີກທາງໜຶ່ງ ທີ່ພະນັກງານສາທາລະນະສຸກສາມາດເຮັດໃຫ້ຄົນໃນຊຸມຊົນມີສຸຂະພາບດີຂຶ້ນໄດ້. ແຕ່ວ່າ ເມື່ອມີຫຼາຍອັນເກີນໄປທີ່ຈຳເປັນຕ້ອງໄດ້ເຮັດ ຫຼືປ່ຽນແປງ, ມັນກໍ່ເປັນສິ່ງທີ່ໜັກໜາສາກັນຫຼາຍສົມຄວນໃນການລົງມືປະຕິບັດ. ມີແຕ່ຊຸກຍູ້ໃຫ້ຜູ້ຄົນໃນຊຸມຊົນຮັກສາສຸຂະພາບໃຫ້ແຂງແຮງດີ ໂດຍໃຫ້ເຮັດໃນສິ່ງທີ່ພວກເຂົາເຈົ້າໄດ້ປະຕິບັດກັນມາແລ້ວນັ້ນ, ແລະຄິດຊອກຫາອີກໜຶ່ງ ຫຼື ສອງວິທີທາງໃນການສົ່ງເສີມສຸຂະພາບເພື່ອເຮັດຕື່ມ. ເພື່ອໃຫ້ປະສົບຜົນສຳເລັດ ແລະຍືນຍົງ, ການປັບປຸງຄວາມສະອາດ ແລະນ້ຳໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນນັ້ນຄວນ:
|