Hesperian Health Guides
ເອກະສານຊ້ອນທ້າຍ A: ຕາຕະລາງພັດທະນາການຂອງເດັກ
ວິທີການນໍາໃຊ້ແຜນຜັງພັດທະນາການຂອງເດັກ
ພັດທະນາການຂອງເດັກແມ່ນວັດໄດ້ຈາກຫຼາຍໆດ້ານ: ທາງດ້ານຮ່າງກາຍ, ຄວາມຄິດ, ການສື່ສານ (ທ່າທາງ ແລະ ການເວົ້າ), ແລະ ສັງຄົມ (ຄວາມສຳພັນກັບຄົນອື່ນໆ). ບາງທັກສະເດັກສາມາດຮຽນຮູ້ໄດ້ຈາກດ້ານຕ່າງໆເຫຼົ່ານັ້ນ. ຕົວຢ່າງ, ເມື່ອເດັກຕ້ອງການໃຫ້ທ່ານອຸ້ມເຂົາເຈົ້າ, ເດັກຈະຕ້ອງໃຊ້:
- ທັກສະດ້ານຮ່າງກາຍ - ເດັກຈະຍົກເອົາແຂນຂຶ້ນ.
- ທັກສະດ້ານຄວາມຄິດ - ເດັກຈະເບິ່ງທ່ານເພື່ອຮັບຮູ້ວ່າແມ່ນໃຜ.
- ທັກສະການສື່ສານ - ເດັກຈະບອກທ່ານວ່າສິ່ງໃດທີ່ເຂົາເຈົ້າຕ້ອງການ.
- ທັກສະດ້ານສັງຄົມ - ເດັກຈະມີຄວາມສຸກເວລາທີ່ທ່ານອຸ້ມເຂົາເຈົ້າ.
ແຜນຜັງໃນໜ້າຕໍ່ໄປຈະບອກທັກສະບາງອັນທີ່ເດັກຮຽນຮູ້ ແລະ ເດັກສ່ວນໃຫຍ່ຈະຮຽນຮູ້ໄດ້ເອງ. ທ່ານສາມາດນໍາໃຊ້ແຜນຜັງເຫຼົ່ານັ້ນເພື່ອເຂົ້າໃຈຂໍ້ມູນໂດຍທົ່ວໄປກ່ຽວກັບພັດທະນາການຂອງເດັກ ແລະ ຊ່ວຍໃຫ້ທ່ານຮູ້ວ່າພັດທະນາການອັນໃດທີ່ເດັກຈຳເປັນຕ້ອງໄດ້ຮຽນຮູ້.
ເພື່ອຊ່ວຍໃຫ້ທ່ານຕັດສິນໃຈວ່າທັກສະໃດທີ່ເດັກຕ້ອງໄດ້ຮຽນຮູ້ໃຫ້ເລືອກແຜນຜັງສຳລັບກຸ່ມອາຍຸທີ່ໃກ້ຄຽງທີ່ສຸດຂອງອາຍຸເດັກ. ໃນແຜນຜັງນັ້ນ, ໃຫ້ໝາຍວົງມົນເອົາທັກສະທີ່ເດັກມີ ຫຼືເຮັດໄດ້. ທ່ານອາດເຫັນວ່າລູກຂອງທ່ານອາດບໍ່ມີທັກສະທີ່ເດັກໃນໄວອາຍຸດຽວກັບເຂົາເຈົ້າມີ. ການຮູ້ສິ່ງເຫຼົ່ານີ້ຊ່ວຍໃຫ້ທ່ານຕັດສິນໃຈໄດ້ວ່າກິດຈະກໍາໃດທີ່ທ່ານຕ້ອງໄດ້ພາເຂົາເຈົ້າເຮັດ. ໃນແຜນຜັງຂ້າງເທິງ, ໃຫ້ແມ່ຂີດອ້ອມເອົາທັກສະຂອງລູກອາຍຸ 20 ເດືອນທີ່ສາມາດເຮັດໄດ້. ເດັກຕ້ອງການເຮັດກິດຈະກຳຕ່າງເພື່ອເສີມສ້າງທັກສະທາງຮ່າງກາຍ ແລະ ການສື່ສານຕ່າງໆ.
ແຕ່ລະພາກສ່ວນຂອງວົງມົນໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນການພັດທະນາທີ່ແຕກຕ່າງກັນໃນແຕ່ລະດ້ານ. ທັງຮູບພາບ ແລະ ຄຳສັບແມ່ນເປັນຕົວຢ່າງທັກສະທີ່ເດັກສ່ວນຫຼາຍເຮັດຕອນເຂົາອາຍຸໄດ້ 3 ເດືອນ.
3
ເດືອນ
ການສື່ສານ
ຄວາມຄິດ
ສັງຄົມ
ຮ່າງກາຍ
ຕອບສະໜອງຕໍ່ສຽງ ຫຼື ໃບໜ້າທີ່ລຶ້ງເຄີຍ
ຕອບສະໜອງທັນທີຕໍ່ສຽງ ຫຼື ການເຄື່ອນໄຫວ
ຮັບຮູ້ເຖິງຄົນທີ່ເບິ່ງແຍງເປັນຫຼັກ
ໄຫ້ເວລາທີ່ຫິວ ຫຼື ຮູ້ສຶກບໍ່ສະບາຍ
ຖືກອອຍດ້ວຍສຽງ ຫຼື ການສຳພັດ
ຍິ້ມເວລາມີຄົນຫຼີ້ນນຳ
ຮູ້ຈັກມື (ໃຊ້ມື)
ຮູ້ດູດນົມແມ່
ຍົກຫົວຂຶ້ນເວລານອນຄວ້ຳ ຖ້າເດັກບໍ່ສາມາດເຮັດ 2 ທັກສະທີ່ຢູ່ໃນແຕ່ລະພາກສ່ວນຂອງວົງມົນອາດຈະມີກິດຈະກຳອື່ນທີ່ຊ່ວຍໃຫ້ສາມາດພັດທະນາຕື່ມອີກ. ເຖິ່ງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມຮູບພາບເຫຼົ່ານີ້ເປັນພຽງຕົວຢ່າງບາງທັກສະເທົ່ານັ້ນ. ຕົວຢ່າງ: ໃນວົງມົນທີ່ພາກສ່ວນທັກສະການສື່ສານ: ບໍ່ຈຳເປັນຕ້ອງຮອດຫຼິ້ນຄຸ່ຍ! ຕ້ອງຖາມຕົວທ່ານເອງວ່າເດັກຕອບສະໜອງຕໍ່ສຽງທັນທີ່ເລີຍບໍ.
ແຕ່ລະພາກສ່ວນຂອງວົງມົນໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນການພັດທະນາທີ່ແຕກຕ່າງກັນໃນແຕ່ລະດ້ານ. ທັງຮູບພາບ ແລະ ຄຳສັບແມ່ນເປັນຕົວຢ່າງທັກສະທີ່ເດັກສ່ວນຫຼາຍເຮັດຕອນເຂົາອາຍຸໄດ້ 6 ເດືອນ.
6
ເດືອນ
ການສື່ສານ
ຄວາມຄິດ
ສັງຄົມ
ຮ່າງກາຍ
ເຮັດສຽງ ຫຼື ທ່າທາງງ່າຍໆ
ອາອາ
ໂງ່ຫົວໄປຕາມສຽງ ຫຼື ການເຄື່ອນໄຫວ້
ຈັບເອົາສິ່ງຂອງ ແລະ ເອົາເຂົ້າປາກ
ຫຼິ້ນຂອງຫຼິ້ນຫຼາຍແບບ
ສົນໃຈຂອງຕ່າງໆ
ສະແດງທ່າຢ້ານກົວຄົນແປກໜ້າ
ເຮັດທ່າທາງຮຽກຮ້ອງຄວາມສົນໃຈ
ຮັບຮູ້ວ່າມີຫຼາຍຄົນ
ປີ້ນໂຕ(ຄວ້ຳ) ແຕ່ໜ້າໄປຫາຫຼັງ ແລະ ປິ້ນກັບຈາກຫຼັງຫາໜ້າ
ນັ່ງໄດ້ໂດຍມີບ່ອນອີງ
ແກ່ວງ ແລະ ເຕະແຂນ ແລະ ຂາ ຖ້າເດັກບໍ່ສາມາດເຮັດ 2 ທັກສະທີ່ຢູ່ໃນແຕ່ລະພາກສ່ວນຂອງວົງມົນອາດຈະມີກິດຈະກຳອື່ນທີ່ຊ່ວຍໃຫ້ສາມາດພັດທະນາຕື່ມອີກ. ເຖິ່ງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມຮູບພາບເຫຼົ່ານີ້ເປັນພຽງຕົວຢ່າງບາງທັກສະເທົ່ານັ້ນ. ຕົວຢ່າງ: ໃນວົງມົນທີ່ພາກສ່ວນທັກສະການຮ່າງກາຍ: ເດັກບໍ່ຈຳເປັນຕ້ອງຮອດວ່າສັ່ນແກ່ວງແຮງໆ! ຕ້ອງຖາມຕົວທ່ານເອງວ່າເດັກແກ່ວງ ແລະ ເຕະໄດ້ກໍ່ພໍ.
ຈື່ໄວ້ວ່າເດັກຈະຮຽນຮູ້ໄດ້ດີສຸດດ້ວຍການເຮັດກິດຈະກຳຕາມເດັກທີ່ອາຍຸຊ່ຳກັນເຮັດໃນທັກສະການສື່ສານ.
ແຕ່ລະພາກສ່ວນຂອງວົງມົນໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນການພັດທະນາທີ່ແຕກຕ່າງກັນໃນແຕ່ລະດ້ານ. ທັງຮູບພາບ ແລະ ຄຳສັບແມ່ນເປັນຕົວຢ່າງທັກສະທີ່ເດັກສ່ວນຫຼາຍເຮັດຕອນເຂົາອາຍຸໄດ້ 12 ເດືອນ.
12
ເດືອນ
ການສື່ສານ
ຄວາມຄິດ
ສັງຄົມ
ຮ່າງກາຍ
ເຂົ້າໃຈຄຳເວົ້າ ຫຼື ທ່າທາງສັນຍານທີ່ງ່າຍໆ
ເອົາມັນມາໃຫ້ແດ່
ໃຊ້ສຽງລວມກັນ
ຮູ້ຈັກຊື່ສິ່ງຂອງ
ບ໋າບ໋າ ກ໋າກ໋າ
ວ໋າວ໋າ
ຮຽນຮູ້ວ່າມີສິ່ງຂອງຢູ່ບ່ອນໃດໂດຍທີ່ບໍ່ໄດ້ຍິນສຽງມັນ
ເຮັດບາງຢ່າງເພື່ອແກ້ບັນຫາງ່າຍໆ
ເລີ້ມຮັບຮູ້ວ່າມັນມີເຫດ ແລະ ຜົນ
ຮູ້ໃຊ້ທ່າທາງ
ຮ້ອງໄຫ້ເມື່ອຜູ້ດູແລບໍ່ຢູ່ນຳ
ເລີ້ມຮູ້ສຶກມ່ວນເວລາຫຼິ້ນຈະເອ໋
ນັ່ງໄດ້ເອງ
ຄານ
ຈ່ອງເພື່ອຢືນຂຶ້ນ
ຖ້າເດັກບໍ່ສາມາດເຮັດ 2 ທັກສະທີ່ຢູ່ໃນແຕ່ລະພາກສ່ວນຂອງວົງມົນ ອາດຈະມີກິດຈະກຳອື່ນທີ່ຊ່ວຍໃຫ້ສາມາດພັດທະນາຕື່ມອີກ. ເຖິ່ງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມຮູບພາບເຫຼົ່ານີ້ເປັນພຽງຕົວຢ່າງບາງທັກສະເທົ່ານັ້ນ. ຕົວຢ່າງ: ໃນວົງມົນທີ່ພາກສ່ວນທັກສະການເຂົ້າສັງຄົມ: ເດັກບໍ່ຈຳເປັນຕ້ອງຫຼິ້ນ ຈະເອ໋ ກັບທ່ານໄດ້! ຕ້ອງຖາມຕົວທ່ານເອງວ່າເດັກມີຄວາມສຸກໃນການຫຼິ້ນນຳກັນບໍ.
ຈື່ໄວ້ວ່າເດັກຈະຮຽນຮູ້ໄດ້ດີສຸດດ້ວຍການເຮັດກິດຈະກຳຕາມເດັກທີ່ອາຍຸຊ່ຳກັນເຮັດໃນທັກສະການສື່ສານ.
ແຕ່ລະພາກສ່ວນຂອງວົງມົນໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນການພັດທະນາທີ່ແຕກຕ່າງກັນໃນແຕ່ລະດ້ານ. ທັງຮູບພາບ ແລະ ຄຳສັບແມ່ນເປັນຕົງຢ່າງທັກສະທີ່ເດັກສ່ວນຫຼາຍເຮັດຕອນເຂົາອາຍຸໄດ້ 2 ປີ.
2
ປີ
ການສື່ສານ
ຄວາມຄິດ
ສັງຄົມ
ຮ່າງກາຍ
ໃຊ້ 2 ຫາ 3 ປະໂຫຍກ
ຫຼິ້ນໝາກບານ
ພໍ່, ພໍ່
ພໍ່, ພໍ່
ໃຊ້ ຄຳເວົ້າງ່າຍໆ
ຮຽນແບບຄຳເວົ້າ ຫຼື ທ່າທາງ
ຈອກ
ຈັບກຸ່ມສິ່ງຂອງທີ່ຄືກັນ
ປະຕິດປະຕໍ່ສິ່ງຕ່າງໆໃສ່ກັນໄດ້
ມີຄວາມຕັ້ງໃຈເຮັດກິດຈະກຳໃດໜຶ່ງເປັນເວລາດົນ
ຫຼິ້ນນຳເດັກຄົນອື່ນ
ຮຽນແບບການດູແລ
ຂໍຄວາມຊ່ວຍເຫຼືອເວລາທີ່ຕ້ອງການ
ກອງຕໍ່ ຂອງຫຼິ້ນໃຫຍ່ໆ
ຍ່າງ
ນັ່ງຍ່ອງຍໍ້ ຖ້າເດັກບໍ່ສາມາດເຮັດ 2 ທັກສະທີ່ຢູ່ໃນແຕ່ລະພາກສ່ວນຂອງວົງມົນ ອາດຈະມີກິດຈະກຳອື່ນທີ່ຊ່ວຍໃຫ້ສາມາດພັດທະນາຕື່ມອີກ. ເຖິ່ງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມຮູບພາບເຫຼົ່ານີ້ເປັນພຽງຕົວຢ່າງບາງທັກສະເທົ່ານັ້ນ. ຍົກຕົວຢ່າງ, ໃນວົງມົນທີ່ພາກສ່ວນ ທັກສະການໃຊ້ຄວາມຄິດ: ເດັກບໍ່ຈຳເປັນຕ້ອງຮອດວ່າຕີກອງເປັນ! ຕ້ອງຖາມຕົວທ່ານເອງວ່າເດັກສາມາດໃຊ້ສິ່ງຂອງ 2 ຢ່າງນຳກັນໄດ້ກໍ່ພໍ.
ຈື່ໄວ້ວ່າເດັກຈະຮຽນຮູ້ໄດ້ດີສຸດດ້ວຍການເຮັດກິດຈະກຳຕາມເດັກທີ່ອາຍຸຊ່ຳກັນເຮັດໃນທັກສະການສື່ສານ.
ແຕ່ລະພາກສ່ວນຂອງວົງມົນໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນການພັດທະນາທີ່ແຕກຕ່າງກັນໃນແຕ່ລະດ້ານ. ທັງຮູບພາບ ແລະ ຄຳສັບ ແມ່ນເປັນຕົງຢ່າງທັກສະທີ່ເດັກສ່ວນຫຼາຍເຮັດຕອນເຂົາອາຍຸໄດ້ 3 ຂວບ.
3
ປີ
ການສື່ສານ
ຄວາມຄິດ
ສັງຄົມ
ຮ່າງກາຍ
ປາກເຈົ້າຢູ່ໃສ?
ສື່ສານໄດ້ຊັດເຈນ
ຂ້ອຍຢາກໄປກັບພໍ່.
ເຂົ້າໃຈພາສາຄຳເວົ້າທີ່ງ່າຍໆ
ເອົາສິ່ງຂອງທີ່ມີຮູບຮ່າງພໍດີໃສ່ໃນຮູ ຫຼື ຊ່ອງຫວ່າງ.
ແຍກປະເພດສິ່ງຂອງ
ເອົາສິ່ງຂອງອອກຈາກກັນ ແລະ ເອົາມັນໃສ່ກັນຄືນ
ມັກໃຫ້ຍ້ອງຫຼັງຈາກເຮັດສິ່ງໃດໜຶ່ງສຳເລັດ
Thank you
for helping ມ່ວນໃນການຊ່ວຍວຽກເຮືອນ
ຮັບຮູ້ຄວາມຮູ້ສຶກຄົນອື່ນ
ແລ່ນ, ໂດດ, ປີນ
ໃຊ້ມືເຮັດໄດ້ຫຼາຍອັນຕື່ມ
ໂຍນໝາກບານ ຖ້າເດັກບໍ່ສາມາດເຮັດ 2 ທັກສະທີ່ຢູ່ໃນແຕ່ລະພາກສ່ວນຂອງວົງມົນ ອາດຈະມີກິດຈະກຳອື່ນທີ່ຊ່ວຍໃຫ້ສາມາດພັດທະນາຕື່ມອີກ. ເຖິ່ງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມຮູບພາບເຫຼົ່ານີ້ເປັນພຽງຕົວຢ່າງບາງທັກສະເທົ່ານັ້ນ. ຍົກຕົວຢ່າງ, ໃນວົງມົນທີ່ພາກສ່ວນ ທັກສະການເຂົ້າສັງຄົມ: ເດັກບໍ່ຈຳເປັນຕ້ອງກວດພື້ນໄດ້! ຕ້ອງຖາມຕົວທ່ານເອງວ່າເດັກມີຄວາມສຸກໃນການໄດ້ຊ່ວຍວຽກນຳຄອບຄົວໄດ້ກໍ່ພໍ.
ຈື່ໄວ້ວ່າເດັກຈະຮຽນຮູ້ໄດ້ດີສຸດດ້ວຍການເຮັດກິດຈະກຳຕາມເດັກທີ່ອາຍຸຊ່ຳກັນເຮັດໃນທັກສະການສື່ສານ.
ແຕ່ລະພາກສ່ວນຂອງວົງມົນໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນການພັດທະນາທີ່ແຕກຕ່າງກັນໃນແຕ່ລະດ້ານ. ທັງຮູບພາບ ແລະ ຄຳສັບ ແມ່ນເປັນຕົວຢ່າງທັກສະທີ່ເດັກສ່ວນຫຼາຍເຮັດຕອນເຂົາອາຍຸໄດ້ 5 ຂວບ.
5
ປີ
ການສື່ສານ
ຄວາມຄິດ
ສັງຄົມ
ຮ່າງກາຍ
ຂ້ອຍຕົກນ້ຳ
ຖາມຄຳຖາມຫຼາຍຄຳຖາມ
ແມ່ນໃຜຢູ່ຫັ້ນ?
ເຈົ້າກຳລັງເຮັດຫຍັງຢູ່? ເວົ້າ ຫຼື ເຮັດທ່າທາງຕອນທີ່ລາວໄດ້ເຮັດສິ່ງໃດໜຶ່ງ
ເຮັດຕາມຄຳສັ່ງງ່າຍໆ
ຕໍ່ຮູບພາບໄດ້
ເຂົ້າໃຈການນັບເລກ
ເຂົ້າໃຈກົດລະບຽບຕ່າງ
ຫຼິ້ນກັບເດັກຄົນອື່ນ
ສະແດງອາລົມໄດ້ຫຼາກຫຼາຍ
ຮຽນແຕ້ມແບບຮູບງ່າຍໆ
ຢ່າງຖອຍຫຼັງໄດ້ໜ້ອຍໜຶ່ງ
ໂດດເຕັ້ນຂາດຽວ
ຖ້າເດັກບໍ່ສາມາດເຮັດ 2 ທັກສະທີ່ຢູ່ໃນແຕ່ລະພາກສ່ວນຂອງວົງມົນ ອາດຈະມີກິດຈະກຳອື່ນທີ່ຊ່ວຍໃຫ້ສາມາດພັດທະນາຕື່ມອີກ. ເຖິ່ງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມຮູບພາບເຫຼົ່ານີ້ເປັນພຽງຕົວຢ່າງບາງທັກສະເທົ່ານັ້ນ. ຍົກຕົວຢ່າງ, ໃນວົງມົນທີ່ພາກສ່ວນ ທັກສະການເຂົ້າສັງຄົມ: ເດັກບໍ່ຈຳເປັນຕ້ອງສາມາດຟັງແຕ່ນາຍຄູ! ຕ້ອງຖາມຕົວທ່ານເອງວ່າເດັກສາມາດເຂົ້າໃຈກົດລະບຽບຄືກັບເດັກຄົນອື່ນໄດ້ກໍ່ພໍ.
ຈື່ໄວ້ວ່າເດັກຈະຮຽນຮູ້ໄດ້ດີສຸດດ້ວຍການເຮັດກິດຈະກຳຕາມເດັກທີ່ອາຍຸຊ່ຳກັນເຮັດໃນທັກສະການສື່ສານ.
This page was updated: ໒໕ ຕຸລາ ໒໐໒໔
|