Hesperian Health Guides
ບັນຫາຂອງຕາແລະການເບິ່ງເຫັນ
ຂໍ້ມູນສຸຂະພາບ > ປຶ້ມຢູ່ໄກແພດສະບັບປັບປຸງໃໝ່ > ບັນຫາຂອງຕາແລະການເບິ່ງເຫັນ
ເນື້ອໃນ
ການດູແລຕາຂັ້ນພື້ນຖານ
ການຮັກສາໃບໜ້າ ແລະຜິວພັນບໍລິເວນອ້ອມຮອບດວງຕາໃຫ້ສະອາດ ແລະປ້ອງກັນໃບໜ້າແລະດວງຕາບໍ່ໃຫ້ເກີດບາດເຈັບ, ຖືກແດດ ແລະ ລົມຫຼາຍເກີນໄປ ຈະຊ່ວຍປ້ອງກັນດວງຕາຈາກບັນຫາທົ່ວໄປຕ່າງໆຫຼາຍຢ່າງ ທີ່ຈະເປັນອັນຕະລາຍຕໍ່ຕາ ຫຼື ເຮັດໃຫ້ຕາເກີດອາການລະຄາຍເຄືອງ, ແດງ ຫຼື ເຈັບປວດ. ການກິນອາຫານທີ່ມີຄຸນຄ່າທາງໂພສະນາການ (ອາຫານມີທາດບໍາລຸງທີ່ມີໂຫຍດຕໍ່ຮ່າງກາຍ) ກໍ່ຍັງສາມາດປ້ອງກັນບັນຫາຕ່າງໆທີ່ຈະເກີດກັບຕາໄດ້ເຊັ່ນກັນ.
ອາການບາດເຈັບຕ່າງໆທີ່ເກີດຂຶ້ນກັບຕານັ້ນສາມາດບັ່ນທອນການເບິ່ງເຫັນ ຫຼື ພາໃຫ້ຕາບອດໄດ້. ສະນັ້ນ, ເມື່ອຕາມີອາການບາດເຈັບເກີດຂຶ້ນ ແມ່ນໃຫ້ຮີບຮ້ອນໄປປິ່ນປົວໂດຍໄວ: ສໍາລັບກໍລະນີເກີດອາການບາດເຈັບຕາຮ້າຍແຮງ ຫຼື ມີອາການສະແດງອອກທີ່ຊີ້ບອກເຖິງອັນຕະລາຍທີ່ເກີດກັບຕານັ້ນ ແມ່ນໃຫ້ໄປໂຮງໝໍ ຫຼື ຄ ີນິກທີ່ຢູ່ໃກ້ທີ່ສຸດ. ພວກເຂົາເຈົ້າສາມາດຊ່ວຍຫາທ່ານໝໍຊ່ຽວຊານຕາໃຫ້ເຈົ້າໄດ້ ຖ້າຈໍາເປັນ.
ເມື່ອການເບິ່ງວັດຖຸທີ່ຢູ່ໃກ້ໆ ຫຼື ວັດຖຸຢູ່ໄກໆນັ້ນບໍ່ຄ່ອຍເຫັນແຈ້ງດີ, ການໃຊ້ແວ່ນຕາທີ່ເໝາະສົມກັບຕານັ້ນ ກໍ່ຊ່ວຍໃຫ້ຄົນເຈັບເຫັນໄດ້ດີຂຶ້ນຫຼາຍ. ເນື່ອງຈາກວ່າ ສາຍຕານັ້ນມີການປ່ຽນແປງໄປຕາມເວລາ, ເຈົ້າອາດຈໍາເປັນຕ້ອງໄດ້ປ່ຽນແວ່ນສາຍຕາໃໝ່ເມື່ອເວລານັ້ນມາເຖິງ.
ສຳລັບຜູ້ໃຫຍ່, ສາເຫດທີ່ມັກພາໃຫ້ສາຍຕາເສື່ອມໂຊມ ເພາະເປັນຕາຕໍ້ກະຈົກ ແລະຕາຕໍ້ຫີນ ເຊິ່ງສາມາດພາໃຫ້ຕາບອດໄດ້. ການປິ່ນປົວຮັກສາມາດຊ່ວຍໃຫ້ຄົນເຈັບກັບມາເບິ່ງເຫັນໄດ້ດີ ຫຼືຊ່ວຍຢຸດບໍ່ໃຫ້ມັນມີອາການຮ້າຍແຮງຕໍ່ໄປອີກ. ດັ່ງນັ້ນ, ການຮູ້ເລື່ອງກ່ຽວກັບຕາ ແລະພາກສ່ວນຕ່າງໆຂອງມັນຈະຊ່ວຍເຈົ້າຮັກສາຕາໃຫ້ມີສຸຂະພາບແຂງແຮງດີ ແລະຊ່ວຍໃນການຈັດການຮັບມືກັບບັນຫາຕ່າງໆທີ່ເກີດຂຶ້ນກັບຕາໄດ້.
ພາກສ່ວນຕ່າງໆຂອງຕາ
ເວລາດວງຕາມີສຸຂະພາບດີ:
- ໜັງຕາມືນຂຶ້ນ ແລະຫຼັບລົງໄດ້ຢ່າງງ່າຍດາຍ, ແລະພ້ອມນີ້ ຂົນຕາກໍ່ກົ່ງໂຄ້ງອອກນອກ, ບໍ່ແມ່ນຊີ້ເຂົ້າຕາ.
- ຕາຂາວແມ່ນມີສີຂາວທັງໝົດ, ກ້ຽງມື່ນ ແລະມີຄວາມຊຸຸ່ມຊື່ນ.
- ແກ້ວຕາ (cornea), ແມ່ນສ່ວນໃສທີ່ປົກຫຸ້ມມ່ານຕາ ແລະຮູຕາດໍາໄວ້. ມັນເຫື້ອມເປັນປະກາຍ, ກ້ຽງ ແລະໂປ່ງໃສ.
- ຮູມ່ານຕາ (pupil) ແມ່ນຮູມົນສີດໍາຢູ່ກາງຕາ. ຮູຕາດໍານີ້ແມ່ນມີປະຕິກິລິຍາຕໍ່ແສງທີ່ເຂົ້າມາກະທົບໃສ່ມັນຫຼາຍ ຫຼື ໜ້ອຍ ໂດຍການປິດນ້ອຍລົງ ຫຼື ເປີດກວ້າງອອກ.
ການຮັກສາດູແລຕາໃຫ້ສະອາດ
ເພື່ອຊ່ວຍປ້ອງກັນບັນຫາຕ່າງໆທີ່ຈະເກີດກັບດວງຕາ, ໃຫ້ລ້າງໜ້າຂອງເຈົ້າເລື້ອຍໆ. ການປະຕິບັດເຊັ່ນນີ້ຊ່ວຍປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້ສິ່ງເປື້ອນເປິ ແລະເຊື້ອພະຍາດເຂົ້າຕາ ເຊິ່ງຈະພາໃຫ້ເກີດບັນຫາຂຶ້ນກັບຕາຂອງເຈົ້າໄດ້.
ເຈົ້າບໍ່ຈໍາເປັນຕ້ອງໃຊ້ນໍ້າເປັນຈໍານວນຫຼວງຫຼາຍເພື່ອມາລ້າງໜ້າຂອງເຈົ້າ. ເຈົ້າສາມາດເຮັດກ໋ອກນໍ້າທິບປີ-ແທັບ (Tippy-Tap) ໂດຍໃຊ້ກະຕຸກ ຫຼື ພາຊະນະບັນຈຸຢາງສະອາດກໍ່ໄດ້.
ເມື່ອຕາເກີດມີອາການຕິດເຊື້ອ, ໃຫ້ໃຊ້ແພ ແລະນໍ້າສະອາດອະນາໄມຕາເລື້ອຍ. ໃຊ້ແພສະອາດເຊັດຄ່ອຍໆ ຈາກແຈຕາເບື້ອງດັງອອກໄປຫາແຈຕາເບື້ອງຫູ. ໃນການອະນາໄມຕາແຕ່ລະເບື້ອງແມ່ນໃຫ້ໃຊ້ແພຄົນລະສ່ວນ, ຫຼັງຈາກອະນາໄມຕາແລ້ວກໍ່ໃຫ້ຊັກແພນັ້ນໃຫ້ສະອາດ ແລະຕາກໃຫ້ແຫ້ງດີກ່ອນຈະໃຊ້ອີກໃນຄັ້ງຕໍ່ໄປ.
ໃຫ້ລ້າງມືໃຫ້ສະອາດດ້ວຍສະບູກ່ອນ ແລະ ຫຼັງການອະນາໄມຕາທີ່ຕິດເຊື້ອພະຍາດ ເພື່ອປ້ອງກັນການແຜ່ກະຈາຍຂອງເຊື້ອໂລກ.
ວິທີການອະນາໄມເອົາສິ່ງເປື້ອນເປິ ຫຼື ຂົນຕາອອກຈາກຕາ
ບອກໃຫ້ຄົນເຈັບຫຼັບຕາ ແລະເລື່ອນດວງຕາໄປມາຈາກຂ້າງຊ້າຍຫາຂວາ ແລະຈາກຂວາຫາຊ້າຍ, ແລະຈາກເທິງລົງລຸ່ມ ແລະ ລຸ່ມຂຶ້ນເທິງ. ຈາກນັ້ນ, ໃນຂະນະທີ່ເຈົ້າຈັບໜັງຕາລາວເປີດຂຶ້ນນັ້ນ ກໍ່ບອກໃຫ້ລາວເລື່ອນຕາ ເບິ່ງຂຶ້ນເທິງ ແລະເບິ່ງລົງລຸ່ມອີກເທື່ອໜຶ່ງ. ການເຮັດເຊັ່ນນີ້ ຈະເຮັດໃຫ້ນໍ້າຕາອອກມາລ້າງສິ່ງເປື້ອນເປິອອກຈາກຕາ. ອີກວິທີ ເພື່ອໃຫ້ນໍ້າຕາອອກແມ່ນໃຫ້ສີຕາເບື້ື້້ອງທີ່ດີຢູ່ນັ້ນຄ່ອຍໆ (ຫ້າມບໍ່ໃຫ້ສີຕາເບື້ອງທີ່ເຈັບ). ວິທີນີ້ຈະເຮັດໃຫ້ມີນໍ້າຕາອອກ ມາຈາກຕາທັງສອງຂ້າງ.
ຫຼື ເຈົ້າເອງກໍ່ສາມາດພະຍາຍາມເອົາຂີ້ເຫຍື້ອ ຫຼືຂົນຕາທີ່ເຂົ້າຕານັ້ນອອກໄດ້ ໂດຍໃຊ້ແຕ່ນໍ້າສະອາດເທົ່ານັ້ນ, ບໍ່ໃຫ້ໃຊ້ຂອງແຫວຊະນິດອື່ນ.ໃນຂະນະທີ່ລ້າງຕາໂດຍການໃຊ້ຈອກຕັກນໍ້າມາລ້າງ (ຫຼື ໃຊ້ສະແລັງບັນຈຸນໍ້າສີດລ້າງຄ່ອຍໆ) ແມ່ນໃຫ້ມືນຕາຄ້າງໄວ້. ໃນຂະນະທີ່ເຈົ້າລ້າງຕາ ແມ່ນໃຫ້ຄົນເຈັບນອນຫງາຍ ຫຼື ແຫງນໜ້າໄປດ້ານຫຼັງ ເພື່ອໃຫ້ນໍ້າທີ່ລ້າງນັ້ນສາມາດໄຫຈາກແຈຕາດ້ານໃນ (ແຈຕາດ້ານທີ່ໃກ້ກັບດັງ) ອອກມາແຈຕາດ້ານນອກ (ແຈຕາດ້ານທີ່ໃກ້ກັບຫູ).
ຖ້າເຈົ້າເຫັນຂີ້ເຫຍື້ອ ຫຼືສິ່ງທີ່ເຂົ້າຕານັ້ນ, ກໍ່ສາມາດເອົາອອກໄດ້ໂດຍໃຊ້ສົ້ນຜ້າຊຸຸ່ມສະອາດ, ເຈັ້ຍທິດຊຸ ຫຼື ສໍາລີສະອາດ ຊັບອອກຄ່ອຍໆ.
ເມື່ອຂີ້ເຫຍື້ອ ຫຼືສິ່ງເປື້ອນເປິເຂົ້າໄປຄ້າງຢູ່ກ້ອງໜັງຕາເບື້ອງເທິງ, ເຈົ້າຈະເຫັນມັນໄດ້ກໍ່ຕໍ່ເມື່ອເຈົ້າໃຊ້ມືສະອາດຈັບໜັງຕາເປີດປີ້ນຂຶ້ນໂດຍໃຊ້ກ້ານສໍາລີຮອງດັນດ້ານຫຼັງໜັງຕາເບື້ອງເທິງນັ້ນໄວ້. ໃນຂະນະທີ່ເຈົ້າປີ້ນໜັງຕາຄົນເຈັບຂຶ້ນເພື່ອເອົາຂີ້ເຫຍື້ອອອກຈາກຕານັ້ນ ແມ່ນໃຫ້ຄົນເຈັບເຫືອດຕາເບິ່ງລົງລຸ່ມ.
ຖ້າວ່າເຈົ້າບໍ່ສາມາດເອົາຂີ້ເຫຍື້ອ ຫຼືສິ່ງທີ່ເຂົ້າຕານັ້ນອອກໄດ້ຢ່າງງ່າຍດາຍ, ກໍ່ໃຫ້ເອົາຢາຕ້ານເຊື້ອຊະນິດອອຍເມັ້ນ (ointment) ທາຕາໃນບ່ອນທີ່ຮູ້ສຶກລະຄາຍເຄືອງນັ້ນໜ້ອຍໜຶ່ງ, ປົກປ້ອງຕາເບື້ອງດັ່ງກ່າວໄວ້ໃຫ້ດີ, ແລ້ວຈາກນັ້ນກໍ່ນໍາສົ່ງຄົນເຈັບໄປຫາໝໍເພື່ອປິ່ນປົວອາການຕໍ່ໄປ.
ສິ່ງອັນຕະລາຍໃນບ່ອນເຮັດວຽກ, ມົນລະພິດ ແລະ ແສງຕາເວັນ ເປັນອັນຕະລາຍຕໍ່ດວງຕາ
ສານເຄມີ, ມົນລະພິດໃນອາກາດ ແລະນໍ້າ, ແສງແດດກ້າ (ລໍາແສງອຸນຕຣ້າໄວໂອເລັດ (ultraviolet) ຫຼື ເອີ້ນສັ້ນໆວ່າ ແສງຢູວີ (UV)) ກໍ່ສາມາດເຮັດໃຫ້ຕາເກີດມີອາການລະຄາຍເຄືອງ ແລະ ມີບັນຫາໄດ້. ບໍ່ວ່າຈະຢູ່ເຮືອນ ຫຼື ຢູ່ບ່ອນເຮັດວຽກ, ດວງຕາກໍ່ສາມາດເກີດການບາດເຈັບໄດ້ຈາກຫຼາຍສາເຫດ, ຫຼື ຖືກເຄມີລວກ ຫຼືໄໝ້ກໍ່ໄດ້.
- ການແຕ່ງຢູ່ຄົວກິນ: ຄວັນໄຟຈາກການດັງໄຟ ແລະເຕົາທີ່ໃຊ້ແຕ່ງກິນນັ້ນ ເຮັດໃຫ້ລະຄາຍເຄືອງຕາ ແລະເຮັດໃຫ້ຕາແຫ້ງ. ຜູ້ທີ່ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບຈາກຄວັນໄຟຫຼາຍກວ່າໝູ່ໝົດແມ່ນແມ່ຍິງແລະເດັກນ້ອຍ.
- ມົນລະພິດທາງອາກາດ: ຝຸ່ນ ແລະສານເຄມີທີ່ປົນເປື້ອນໃນອາກາດ ມີຜົນກະທົບຕໍ່ຕາຂອງທຸກຄົນທີ່ເຮັດວຽກ ຫຼື ຫຼຼິ້ນຢູ່ກາງແຈ້ງ, ໂດຍສະເພາະ ແມ່ນເດັກນ້ອຍ.
- ມົນລະພິດທາງນໍ້າ: ສານເຄມີຈາກໂຮງງານ ຫຼື ບໍ່ແຮ່, ຢາຂ້າສັດຕູພືດ, ແລະນໍ້າເປື້ອນທີ່ປ່ອຍລົງສູ່ແມ່ນໍ້າ ຫຼື ໜອງບຶງຕ່າງໆ ພາໃຫ້ຕາ ແລະຜິວໜັງຂອງຜູ້ຄົນທີ່ລົງອາບນໍ້າ ຫຼື ຊັກລ້າງເຄື່ອງນຸ່ງຂອງຖື ຕາມແຫ່ງນໍ້າດັ່ງກ່າວເກີດມີອາການລະຄາຍເຄືອງຂຶ້ນ.
- ການປູກຝັງລ້ຽງສັດ (ກະສິກໍາ): ເຄື່ອງມື, ຂີ້ດິນ, ກ້ອນຫີນ, ກິ່ງໄມ້, ພືດມີພິດ, ປູຍເຄມີຕ່າງໆ ແມ່ນສາມາດເຮັດໃຫ້ເກີດຄວາມເສຍຫາຍກັບຕາໄດ້.
- ການຢູ່ກາງແຈ້ງ: ແສງແດດ, ຝຸ່ນ, ແລະ ລົມ ກໍ່ສາມາດພາໃຫ້ຕາເກີດອາການລະຄາຍເຄືອງໄດ້.
- ຂີ່ລົດຈັກໂດຍປາສະຈາກການປ້ອງກັນດວງຕາກໍ່ສາມາດພາໃຫ້ ຕາເກີດການບາດເຈັບໄດ້.
- ສານເຄມີ: ກໍາມະກອນໂຮງງານ, ຊາວນາ ຊາວສວນ, ກໍາມະກອນບໍ່ແຮ່, ຄົນເຝົ້າດູແລຕຶກອາຄານ, ກໍາມະກອນອອກແຮງງານທົ່ວໄປ ແລະຜູ້ເຮັດວຽກໃນສາຂາອາຊີບອື່ນໆ ທີ່ນໍາໃຊ້ສານເຄມີ. ຖ້າສານເຄມີຖືກຕາ ມັນກໍ່ສາມາດລວກຕາໄດ້ຢ່າງໄວວາ.
- ເຄື່ອງຈັກກົນ ຫຼື ເຄື່ອງອຸປະກອນຮັບໃຊ້ຕ່າງໆ: ຊຼິ້ນສ່ວນເສດໂລຫະ ຫຼື ໄມ້ຈາກເຄື່ອງຈັກ ຫຼືອຸປະກອນຮັບໃຊ້ຕ່າງໆສາມາດແຕກຫັກ ແລະພົ້ງກະເດັນອອກໄປຖືກຕາແລະພາໃຫ້ຕາບາດເຈັບໄດ້; ຄວາມຮ້ອນສູງ; ສະເກັດໄຟ ຫຼື ແປວໄຟ ກໍ່ສາມາດພາໃຫ້ຕາບາດເຈັບໄດ້ເຊັ່ນດຽວກັນ.
- ກໍາມະກອນໂຮງງານ ແລະພະນັກງານຫ້ອງການ: ໃຊ້ສາຍຕາຈ້ອງສຸມໃສ່ໜ້າວຽກດຽວທີ່ເຮັດເປັນເວລາ ຫຼາຍຊົ່ວໂມງ ກໍ່ເຮັດໃຫ້ຕາລະຄາຍເຄືອງ ແລະເຈັບໄດ້.
ແວ່ນຕາປ້ອງກັນ ປົກປ້ອງດວງຕາຈາກການໄດ້ຮັບບາດເຈັບ
ແວ່ນຕາປ້ອງກັນທຸກຊະນິດຊ່ວຍປ້ອງກັນດວງຕາ. ໃນເວລານໍາໃຊ້ເຄື່ອງຈັກກົນ ຫຼື ເຄື່ອງມືຕ່າງໆ, ຂັບຂີ່ລົດຈັກ, ຫຼື ຖ້າເຈົ້າໃຊ້ຢາຂ້າສັດຕູພືດ ຫຼື ສານເຄມີອື່ນໆ ແມ່ນໃຫ້ໃສ່ແວ່ນຕາ ຫຼືໜ້າກາກປ້ອງກັນດວງຕາສະເໝີ.
ສຳລັບຂໍ້ມູນເພີ່ມເຕີມໃນການປ້ອງກັນດວງຕາໃນບ່ອນເຮັດວຽກ, ແມ່ນເບິ່ງໃນເວັບໄຊ້ຂອງມູນນິທິ Hesperian ໃນບົດ Workers' Guide to Health and Safety (ຄູ່ມືຜູ້ໃຊ້ແຮງງານ: ຄວາມປອດໄພ ແລະສຸຂະພາບ). |
ໝວກ ແລະແວ່ນຕາກັນແດດປົກປ້ອງດວງຕາຈາກແສງຕາເວັນ
ບັນດາພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນທີ່ເຮັດວຽກ ຫຼືກິດຈະກໍາອື່ນໆກາງແຈ້ງທ່າມກາງແສງແດດກ້າ ກໍ່ສາມາດປົກປ້ອງດວງຕາຂອງຕົນ ເອງໄດ້ ດ້ວຍການໃສ່ໝວກ ແລະຖ້າເປັນໄປໄດ້ກໍ່ໃສ່ແວ່ນຕາດໍາກັນແດດ. ແວ່ນຕາທີ່ເຮັດມາເພື່ອໃຫ້ ສາມາດ ກັນແສງ UV ໄດ້ນັ້ນແມ່ນດີທີ່ສຸດ. ການປົກປ້ອງດວງຕາຈາກແສງຕາເວັນອາດຢຸດຢັ້ງການຂະຫຍາຍຕົວຂອງໂລກຕາຕໍ້ກະຈົກ ບາງຊະນິດໄດ້. ເຖິງແມ່ນວ່າ ຫຼັງຈາກຢູ່ໃນສະພາບແວດລ້ອມທີ່ມີແສງແດດກ້າ ຜ່ານມາຫຼາຍປີ, ການໃສ່ໝວກ ແລະແວ່ນຕາກັນແດດອາດຊ່ວຍປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້ບັນຫາຕາທີ່ເປັນຢູ່ນັ້ນມີອາການຮຸນແຮງຂຶ້ນ.
ຫຼີກລ້ຽງການບັງຄັບສາຍຕາ (ໃຊ້ສາຍຕາຫຼາຍເກີນໄປ)
ການເຮັດວຽກໃນຫ້ອງ ຫຼືບ່ອນທີ່ມີແສງສະຫວ່າງບໍ່ພຽງພໍ, ການເບິ່ງໜ້າຈໍຄອມພິວເຕີ້ ຫຼື ໜ້າຈໍໂທລະສັບມືຖືຕະຫຼອດ ເວລາ, ຫຼືການຈ້ອງເບິ່ງບາງສິ່ງບາງຢ່າງທີ່ຢູ່ໃກ້ໆເປັນເວລາຫຼາຍຊົ່ວໂມງ ນັ້ນເປັນການບີບບັງຄັບສາຍຕາຫຼາຍເກີນໄປ. ການຫຼຼຸດຜ່ອນຄວາມເມື່ອຍລ້າ ຫຼື ເຈັບປວດຕາ ແມ່ນສາມາດເຮັດໄດ້ດ້ວຍການປັບປຸງໃຫ້ມີແສງສະຫວ່າງພຽງພໍ ແລະ ຫຼຽວໄປເບິ່ງສິ່ງອື່ນທີ່ຢູ່ອີກພາກຂອງຫ້ອງເລື້ອຍໆ. ກໍາມະກອນທີ່ອາຍຸສູງອາດຕ້ອງໄດ້ໃຊ້ ແວ່ນຕາອ່ານໜັງສື ເພື່ອການເບິ່ງເຫັນທີ່ຈະແຈ້ງໃນການເຮັດວຽກກັບວັດຖຸທີ່ຢູ່ໃນໄລຍະໃກ້.
ທໍາອິດໃຫ້ເບິ່ງສິ່ງທີ່ຢູ່ໃກ້ເຈົ້ານັ້ນກ່ອນ. |
ຈາກນັ້ນກໍ່ເບິ່ງສິ່ງທີ່ຢູ່ຫ່າງອອກໄປປະມານ 3 ຫາ 4 ແມັດ ເປັນເວລາ 20 ວິນາທີ |
ໃຫ້ເຮັດແບບນີ້ສອງສາມຄັ້ງໃນແຕ່ລະຊົ່ວໂມງ. ການເຄື່ອນໄຫວດວງຕາອ້ອມໄປມາກໍ່ຊ່ວຍໄດ້ເຊັ່ນກັນ: ຮັກສາຫົວໃຫ້ຢູ່ຊື່ໆ ແລະຈາກນັ້ນກໍ່ຫຼຽວຕາເບິ່ງຂຶ້ນໄປຕາມຝາຂ້າງໜຶ່ງຮອດເຟດານ, ຫຼຽວຕາເບິ່ງອ້ອມໆເຟດານ, ແລະເລື່ອນສາຍຕາລົງໄປຕາມຝາອີກດ້ານໜຶ່ງ. |
ດູແລຮັກສາດວງຕາດ້ວຍອາຫານທີ່ມີປະໂຫຍດ
ອາຫານຫຼາຍຊະນິດຊ່ວຍໃຫ້ຮ່າງກາຍຄົນເຮົາແຂງແຮງ ພ້ອມນີ້ພວກມັນກໍ່ຍັງຊ່ວຍໃຫ້ສາຍຕາດີນໍາອີກ. ອາຫານມີ ປະໂຫຍດສໍາລັບບໍາລຸງສາຍຕາໂດຍສະເພາະ ເຊິ່ງລວມມີ:
- ຕ່າງໆ: ຜັກໃບຂຽວ, ໝາກເຜັດໃຫຍ່, ໝາກຖົ່ວລັນເຕົາ (peas), ໝາກຖົ່ວ, ມັນດ້າງ, ຫົວກາລົດ, ແລະ ໝາກອຶ
- ໝາກໄມ້: ໝາກມ່ວງ, ໝາກຮຸ່ງ, ໝາກກ້ຽງ, ແລະໝາກອາໂວຄາໂດ
- ປາ, ໝາກຖົ່ວປະເພດເປືອກແຂງຕ່າງໆ (ເຊັ່ນ: ໝາກກໍ່, ໝາກຖົ່ວດິນ ແລະອື່ນໆ), ແລະ ໂຮນເກຣນ ((whole grains) ຫຼື ເມັດທັນຍາພືດທີ່ບໍ່ຜ່ານການຂັດສີໃຫ້ຂາວ)
ການກິນອາຫານທີ່ມີສານບໍາລຸງຮ່າງກາຍໃນໄລຍະຖືພາຊ່ວຍບໍາລຸງດວງຕາຂອງເດັກໃນທ້ອງໃຫ້ມີພັດທະນາການທີ່ດີ.
ການລ້ຽງລູກດ້ວຍນົມແມ່ ແລະ ໃຫ້ເດັກໄດ້ກິນໝາກໄມ້ ແລະພືດຜັກສີຂຽວ ແລະສີນໍ້າໝາກກ້ຽງ (ສີສົ້ມ) ສາມາດປ້ອງກັນການຂາດວິຕາມິນ ເອ (A) ໃນເດັກໄດ້.
ບຸກຄະລາກອນທາງການແພດ ແລະ ສຸຂະພາບດວງຕາຂອງຄົນໃນຊຸມຊົນ
ການຮັບມືກັບເຫດສຸກເສີນກ່ຽວກັບຕານັ້ນເປັນເລື່ອງປົກກະຕິສໍາລັບບຸກຄະລາກອນທາງການແພດ ແລະພະນັກງານ ສົ່ງເສີມສຸຂະພາບ, ແຕ່ວ່າບັນຫາຕາ ແລະ ບັນຫາສາຍຕານັ້ນກໍ່ອາດບໍ່ເກີດມີມາທຸກມື້. ຫາກບຸກຄະລາກອນທາງ ການແພດຮູ້ລະບຸອາການບັນຫາຕາໄດ້ແຕ່ຫົວທີ, ພວກເຂົາກໍ່ຈະສາມາດຊ່ວຍບັນດາຜູ້ຄົນໃຫ້ມີສາຍຕາທີ່ດີ ແລະສາມາດປ້ອງກັນພວກເຂົາເຈົ້າບໍ່ໃຫ້ສູນເສຍສາຍຕາ ຫຼື ການເບິ່ງເຫັນໄດ້.
- ຜິດປົກກະຕິຂອງຕາ ເຊັ່ນ: ຕາແດງ, ຕາໃຄ່ບວມ, ຄັນ, ຫຼື ມີຈຸດສີຂີ້ເຖົ່າໃນດວງຕາທັງສອງຂ້າງ - ແລະພ້ອມນີ້ກໍ່ຮູ້ວ່າ ອາການທີ່ສະແດງອອກ ແຕ່ລະອັນນັ້ນໝາຍ ເຖິງຫຍັງ ແລະຮູ້ວິທີໃນການປິ່ນປົວມັນ.
- ກວດຕາ ແລະການຮັກສາຕາໄດ້ງ່າຍຂຶ້ນ. ຍ້ອນໜ້າວຽກ ແລະພາລະໜ້າທີ່ບົດບາດໃນຄອບຄົວເຮັດໃຫ້ພວກເຂົາເຈົ້າມີແນວໂນ້ມທີ່ຈະໄດ້ຮັບຜົນກະທົບ ຈາກບັນຫາຕາ ຕ່າງໆຫຼາຍຂຶ້ນ.
- ແລະຜະລິດຕະພັນ ເພື່ອການຄ້າອັນໃດ ທີ່ອາດເປັນອັນຕະລາຍຕໍ່ຕາ ແລະບໍ່ໃຫ້ສຼິ້ນເປືອງຄ່າໃຊ້ຈ່າຍໄປກັບການປິ່ນປົວຮັກສາທີ່ບໍ່ຖືກຕ້ອງ.
- ຮຽນຕ່າງໆ ແລະຝຶກອົບຮົມວິທີການສັງເກດ ຫາບັນຫາຕາໂດຍສັງເກດເບິ່ງອາການຜິດປົກກະຕິທີ່ສະແດງອອກ, ໂດຍສະເພາະ ບັນຫາການເບິ່ງບໍ່ເຫັນດີ.
- ປິ່ນປົວຕໍ່ ຖ້າເຫັນວ່າພວກເຂົາເຈົ້າເປັນຕາຕໍ້ກະຈົກ.
- ອາຍຸເກີນກວ່າ 40 ປີຂຶ້ນໄປ ໃຫ້ໄດ້ໃຊ້ແວ່ນຕາອ່ານໜັງສື (ແວ່ນຕາສໍາລັບເບິ່ງ ໄລຍະໃກ້) ຖ້າພວກເຂົາຕ້ອງການໃຊ້.
- ສະຖານທີ່ໆປອດໄພສໍາລັບຄົນຕາບອດ.
ບຸກຄະລາກອນທາງການແພດກໍ່ສາມາດແບ່ງປັນຂໍ້ມູນກ່ຽວກັບໂຄງການ ແລະ ໂຮງໝໍຕາທີ່ຈັດໃຫ້ມີການບໍລິການປິ່ນປົວ ບັນຫາຕາ ແລະອາການສຸກເສີນຕາຕ່າງໆ ໃນລາຄາຖືກ ຫຼື ບໍ່ໄດ້ເສຍຄ່າ. ຊ່ວຍສະມາຊິກໃນຊຸມຊົມ ໃຫ້ໄດ້ຮັບການກວດ ສາຍຕາ, ຕັດແວ່ນຕາ, ແລະ ຜ່າຕັດຕາຕໍ້ກະຈົກ ໃນເວລາທີ່ທາງອົງການຈັດຕັ້ງຂອງລັດ ແລະອົງການເພື່ອການກຸສົນ ຕ່າງໆໄດ້ລົງມາຈັດໃຫ້ການຊ່ວຍເຫືອ.
ບັນຫາຕາທົ່ວໄປໃນແຕ່ລະຊ່ວງອາຍຸ:
ບັນຫາຕາຕິດເຊື້ອຕ່າງໆໃນເດັກນ້ອຍເກີດໃໝ່ (ເດັກແດງ) ແມ່ນຈໍາເປັນຕ້ອງໄດ້ຮັບການປິ່ນປົວ. ເຊິ່ງບັນຫາບາງຢ່າງ ໃນບັນດາບັນຫາການຕິດເຊື້ອດັ່ງກ່າວ ແມ່ນປ້ອງກັນໄດ້ດ້ວຍການອານາໄມຕາໃຫ້ເດັກ ແລະນໍາໃຊ້ ຢາທາຕາ ຊະນິດຂີ້ເຜຼິ້ງ (ຫຼື ອອຍເມັ້ນ (ointment)) ສໍາລັບເດັກເກີດໃໝ່.
ບັນຫາການເບິ່ງເຫັນ (ຫຼື ບັນຫາກ່ຽວກັບສາຍຕາ) ໃນເດັກອາຍຸ 6 ເດືອນຂຶ້ນໄປນັ້ນ ອາດຈະສັງເກດເຫັນໄດ້ຍາກ. ເລີ່ມຈາກອາຍຸ 6 ເດືອນ, ໃຫ້ຕິດຕາມສັງເກດເບິ່ງວ່າ ຕາເດັກນ້ອຍນັ້ນມີປະຕິກິລິຍາຕໍ່ແສງ ຫຼື ເຄື່ອງຫຼຼິ້ນທີ່ເຈົ້າ ເອົາມາໃຫ້ເດັກເບິ່ງບໍ. ການສັງເກດແມ່ນໂດຍການເຄື່ອນຍ້າຍແສງ ຫຼື ເຄື່ອງຫຼຼິ້ນນັ້ນໄປມາ ແລະຕິດຕາມເບິ່ງດວງຕາ ເດັກນ້ອຍນັ້ນວ່າ ມີການເຄື່ອນໄຫວຕິດຕາມນໍາແສງ ຫຼື ເຄື່ອງຫຼຼິ້ນທີ່ເຈົ້າເອົາມາສະແດງໃຫ້ເດັກເບິ່ງນັ້ນບໍ. ສໍາລັບເດັກທີ່ເປັນ ຕາເລ່ວ (wandering eye ຫຼື crossed eye) ບັນຫານີ້ແມ່ນສາມາດແກ້ໄຂໄດ້, ແລະການໃຊ້ ແວ່ນສາຍຕາກໍ່ອາດສາມາດຊ່ວຍໃຫ້ເບິ່ງເຫັນໄດ້ດີຂຶ້ນ ສໍາລັບເດັກນ້ອຍທີ່ມີບັນຫາສາຍຕາເບິ່ງບໍ່ຄ່ອຍເຫັນດີປານໃດ. ສໍາລັບເດັກນ້ອຍທີ່ມີບັນຫາຕາເບິ່ງເຫັນໜ້ອຍໜຶ່ງ ຫຼື ເບິ່ງບໍ່ເຫັນເລີຍນັ້ນ ໃນປຶ້ມ ຄູ່ມືການຊ່ວຍເຫືອເດັກນ້ອຍຕາບອດ (Helping Children Who Are Blind) ຂອງທາງອົງການ Hesperian ກໍ່ມີຄໍາແນະນໍາວິທີການຫຼາຍຢ່າງເພື່ອຊ່ວຍ ເຫືອເດັກນ້ອຍຕາບອດໃຫ້ສາມາດພັດທະນາທັກສະຕ່າງໆຂອງລາວ.
ເດັກນ້ອຍອາຍຸໄວເຂົ້າໂຮງຮຽນ ຜູ້ບໍ່ສາມາດເບິ່ງເຫັນແຈ້ງດີນັ້ນ ບໍ່ສາມາດບອກເຈົ້າໄດ້ວ່າພວກເຂົາເຈົ້າຈໍາເປັນ ຕ້ອງໃຊ້ ແວ່ນຕາຫຼືບໍ່ ເພາະວ່າພວກເຂົາເຈົ້າບໍ່ຮູ້ຈັກຊໍ້າວ່າການເບິ່ງເຫັນທີ່ແຈ້ງດີນັ້ນເປັນແນວໃດ. ເດັກນ້ອຍທີ່ມີ ອາການ ເຈັບຫົວ, ມັກເຮັດຕານ້ອຍ (ຫິບ) ລົງໃນເວລາເບິ່ງ ເພື່ອໃຫ້ເບິ່ງເຫັນດີ ຫຼື ມີຄວາມຫຍຸ້ງຍາກລໍາບາກໃນການຮຽນ ຫຼື ຫຼຼິ້ນເກມຫຼຼິ້ນຕ່າງໆ ໃນໂຮງຮຽນ ພວກເຂົາເຈົ້າອາດຈະມີບັນຫາໃນການເບິ່ງເຫັນ ແລະຕ້ອງໄດ້ໃຊ້ແວ່ນສາຍຕາ. ມັນກໍ່ເປັນຄວາມຄິດທີ່ດີໃນການຮຽນຮູ້ວິທີການໃນການຄຸ້ມຄອງເບື້ອງຕົ້ນ ຖ້າຫາກມີກໍລະນີບາດເຈັບຕາເກີດຂຶ້ນ ຈາກການຫຼຼິ້ນກິລາ ຫຼື ການຕີກັນໃນໂຮງຮຽນ.
ເດັກນ້ອຍທຸກເພດໄວ ການບາດເຈັບຕາແມ່ນສາມາດເກີດຂຶ້ນກັບເດັກນ້ອຍທຸກຄົນໄດ້; ສະນັ້ນ, ໃຫ້ຈັດເກັບຮັກສາ ທາດເຄມີ ແລະຂອງມີຄົມ ແລະວັດຖຸປາຍແຫມຕ່າງ ໄວ້ໃນບ່ອນທີ່ມີກອນ ຫຼືກະແຈອັດໄວ້ໃຫ້ປອດໄພ ແລະ ຫ່າງໄກຈາກມືເດັກ.
ຜູ້ໃຫຍ່ ສາຍຕາອາດມີການປ່ຽນແປງໄດ້ໃນທຸກຊ່ວງອາຍຸ ແລະບາງເທື່ອການໃຊ້ແວ່ນຕາກໍ່ສາມາດຊ່ວຍໃຫ້ການເບິ່ງເຫັນດີຂຶ້ນໄດ້. ຖ້າຄົນເຈັບເປັນໂລກເບົາຫວານ ຫຼື ໂລກຄວາມດັນສູງ, ການຄຸ້ມຄອງປິ່ນປົວໂລກດັ່ງກ່າວນັ້ນ ຈະຊ່ວຍປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້ເກີດຄວາມເສຍຫາຍກັບດວງຕາຄົນເຈັບຕໍ່ໄປອີກ. ໃນໜ້າວຽກທີ່ແຕກຕ່າງກັນ ກໍ່ມີຄວາມສ່ຽງ ທີ່ຈະພາໃຫ້ມີອາການບາດເຈັບທາງຕາ ຫຼືເຮັດໃຫ້ເກີດໂລກທາງຕາໄດ້.
ຜູ້ໃຫຍ່ອາຍຸສູງແມ່ນມີແນວໂນ້ມທີ່ຈະເປັນໂລກຕາຕໍ້ກະຈົກ ແລະ ຈໍາເປັນຕ້ອງໄດ້ໃຊ້ແວ່ນຕາອ່ານໜັງສື ຫຼື ແວ່ນສາຍຕາຍາວ.